Op 23 februari 2017 verscheen de pastorale brief van mgr. Liesen: ‘Wordt andere mensen, met een nieuwe visie (Rom 12,2).’ De bisschop schetst de situatie waarin de Kerk zich bevindt. Dit is een situatie van krimp: in actieve deelname aan liturgie en sacramenten, in catechese, in beschikbaarheid van priesters, diakens en pastorale werkers, in betaalbaarheid van kerkgebouwen. Cijfers zijn hard, aldus de bisschop, maar als ze exclusieve aandacht krijgen, kunnen ze ook misleiden; ze moeten steeds geïnterpreteerd worden. Het leven is niet alleen in cijfers te vangen.
In de brief pleit de bisschop voor een manier van denken en handelen die niet begint bij de bestaande structuren, maar bij persoonlijke relatie, gebed, Blijde Boodschap en missie. De bisschop reikt daarvoor drie stappen aan: (1) de persoonlijke relatie met God, (2) de bewuste keuze om gelovig in de wereld te staan, (3) de betrokkenheid op de ander.
Langs allerlei wegen roept God mensen en mensen ontdekken dat hun hart brandt als Christus onderweg met hen spreekt. Die ervaring kan en moet doorgegeven worden. Door eenvoudige samenkomsten van gebed kan een nieuw klimaat van geloof, hoop en liefde ontstaan. Meer dan een groot kerkgebouw of een grote organisatie zal dit het kenmerk zijn van de geloofsgemeenschap in de toekomst. Geloof is niet op de eerste plaats een bepaalde kennis, maar een persoonlijke relatie. Een eerste stap naar de toekomst is het gezamenlijk gebed om Gods hulp. De toekomst van de parochies is nooit alleen mensenwerk, en dat besef mag vorm krijgen in een programma van gebed, van het actief vieren van de sacramenten.
Geloof vraagt elke generatie opnieuw om persoonlijke toe-eigening en daarvoor moeten keuzes gemaakt worden. Hoe scheppen wij met elkaar een nieuw klimaat van gebed en geloof? Zo’n klimaat van het geloof hoeft niet opnieuw uitgevonden te worden, maar zal wel bewust gekozen moeten worden. De bisschop wijst op religieuze gemeenschappen en centra in het bisdom, waar een milieu van geloof heerst en waar inspiratie opgedaan kan worden. Hij wijst op initiatieven van parochiële caritasinstellingen die een geloofsklimaat zichtbaar tot uitdrukking brengen. En op parochies die de sociale leer van de kerk in praktijk te brengen. Een tweede stap naar de toekomst is daarom een verder programma van geloofsverdieping en sociale betrokkenheid, aansluitende bij de vele initiatieven in ons en in andere bisdommen. Geloven is een volwassen keuze en daarvoor moet een aanbod ontwikkeld en uitgebouwd worden.
In de parabel van de barmhartige Samaritaan (Lk 10,25-37) stelt Jezus de gewonde mens in het middelpunt en trekt een cirkel om hem heen: iedereen die in zijn of haar buurt komt, wordt de naaste van de mens die hulp nodig heeft. Uiteindelijk spreekt Jezus hiermee over zichzelf: Hij is degene die van ver komt en op weg is gegaan om mensen te vinden en ons gewond aantreft; Hij is degene die zelf de prijs betaalt voor onze genezing en Hij komt terug om aan te vullen wat nog tekortschiet. De parabel zegt dus iets over de binnenkant van God: hoe God ons aanneemt met al onze tekortkomingen en in het middelpunt van zijn liefde plaatst, zodat we kunnen groeien en andere mensen worden. Die manier van kijken is het nieuwe van het Nieuwe Testament. Het is een echte wisseling van perspectief, een nieuwe visie. De toekomst van de parochie vraagt van ons om zo’n soort wisseling van perspectief, om een nieuwe visie. Een derde stap naar de toekomst is een programma van uitnodiging en ontmoeting met iedereen van goede wil.
Het beleid van het bisdom is gericht op het faciliteren en ondersteunen van parochies (elk met hun parochiële caritas instelling, PCI), opdat deze als geloofsgemeenschappen goed kunnen functioneren. De Kerk dient zich in elke tijd opnieuw af te stemmen op wat haar te doen staat, in een veranderende samenleving en met de rijkdom van het evangelie van het begin. Dit betekent dat ook het beleid van het bisdom altijd in ontwikkeling is en zich afstemt op wat nodig is.
Het Bisdom Breda werkt met zes beleidsterreinen: geloof, pastoraat, personeel, financiën, gebouwen, besturen. Alle parochies maken een parochieplan, waarin deze zes beleidsterreinen aan bod komen. Deze parochieplannen worden getoetst door het bisdom.
Het Bisdom Breda bevindt zich in een tijd van verandering, die wordt gekenmerkt door krimp en verdergaande secularisatie. Wanneer er zoveel en zo ingrijpend verandert, komt het aan op het fundament, op de binnenkant van waaruit we leven, op onze verhouding tot God. Dat bepaalt hoe we omgaan met elkaar en hoe we de toekomst ingaan. Bij alle veranderende situaties is de echte ontmoeting met Hem het belangrijkste. Dat maakt ons, in de woorden van de apostel Paulus, tot “andere mensen, met een nieuwe visie” (Romeinen 12, 2).
Het bisdom hanteert enkele inhoudelijke principes, die de basis zijn voor activiteiten. Deze worden zowel toegepast op het diocesane niveau als ook op het niveau van de parochies (elk met hun PCI). Deze basisprincipes zijn de uitgangspunten voor beleidsmatige keuzes. De drie stappen uit de pastorale brief van de bisschop maken er integraal onderdeel van uit:
