Vandaag verlaten we de omgeving van Fontaine-les Dijon en Cîteaux en volgen we Bernardus naar Clairvaux, waar hij in 1115 een nieuwe abdij stichtte. Tot aan zijn dood was Bernardus abt van Clairvaux. Hij overleed op 20 augustus 1153 en werd begraven in zijn abdij. Twintig jaar na zijn dood werd hij heilig verklaard. In 1830 kreeg hij van Paus Pius VIII de titel ‘kerkleraar’.
Op de vierde dag van de bisdombedevaart spreekt vicaris Paul Verbeek van een ‘inspirerende bedevaart’ die hem meer van Bernardus laat begrijpen, nu hij op de plekken is waar diens spiritualiteit is ontstaan.
Bornem op de eerste dag was een “opwarmer” volgens Paul. De abdij is van grote betekenis geweest voor het bisdom Breda. Dat herken je al aan de cisterciënzer architectuur die je op verschillende plekken in het bisdom tegenkomt. Op dag twee werd Fontaine les Dijon, de geboorteplaats van Bernardus aangedaan. “Als je hier bent, snap je meteen veel meer. Bernardus is geboren op een plek die strategisch ligt in de regio. Je hebt er een totaaloverzicht, omdat het landschap daartoe bijdraagt. Geïnspireerd door de Heilige Geest is Bernardus uitgegroeid tot een veelzijdig persoon, met ook een ‘totaaloverzicht’ zou je kunnen noemen. Maar niet alleen dat. Van zijn moeder leerde Bernardus een diepe liefde voor Moeder Maria. Het is zelfs zo dat deze diepe devotie voor Maria op deze manier de traditie van de kerk is binnengebracht.”
Op de derde bedevaartsdag bezochten de pelgrims Citeaux, de plek waar Bernardus intrad. De huidige abdijkerk is “hypermodern, maar sober” volgens vicaris Verbeek. Er is een mooie akoestiek en een prachtige lichtinval. Qua architectuur is daar aandacht voor, verduidelijkt Paul. “In de mystiek verwijst licht naar Christus. Ook de zintuigen doen mee om aan het mysterie deel te nemen.”
Vicaris Paul Verbeek: “Bernardus gaf destijds antwoorden op vragen van zijn tijd. En het is verrassend hoe goed deze ook van toepassing zijn op onze tijd. Zie bijvoorbeeld hoe Bernardus de persoonlijke band met Christus benadrukte. Dat was echt wezenlijk voor hem. In onze tijd ontdekken wij opnieuw hoe belangrijk dit is, als wij een missionaire kerk willen zijn.” In dit opzicht noemt Paul ook dat “zowel hart als hoofd” worden aangesproken in de relatie met God. “De gidsen die ons rondleidden waren hier zelf een voorbeeld van. Ze gaven niet enkel een cultuur-historische uitleg, maar straalden uit wat ze vertelden. Ze gaven de spiritualiteit door. Ik kan daarom ook echt zeggen dat Bernardus mijn hart heeft geraakt.”
Hoewel Clairvaux tot een paar weken terug nog een gevangenis was, is de invloed van de cisterciënzers nog goed te zien.
Diaken Stefan Lange
“De liefde van God volgt met vreugde de onze, die zij voorafging.”
~Bernardus van Clairvaux
Vandaag gebeurt er veel. Onze kleine rijdende gemeenschap is letterlijk en in gelovige zin in ‘beweging’. In Clairvaux vieren en zingen we samen.
Ook mijn eigen hart is volop in beweging.Tijdens het slotlied kwamen deze woorden binnen: ‘Van wat ik misdaan heb, heeft U mij bevrijd. In vergeving leef met ik U.’
Maar sinds gisteren weet ik dat door deze act van Liefde. – dus met een hoofdletter ‘L’!
De hele gemeenschap, dus niet alleen ikzelf, wordt verlost.‘Liefde is niet als een gevoel, maar een gemoedsbeweging die verbindt.’ Zo hield een medepelgrim ons vandaag voor. Bernardus leidde zijn medebroeders op in de ‘School van de Liefde’. De Heer gaat ieder met ons een weg.
Affectus kan een houding zijn van terughoudendheid of juist naar elkaar toe bewegen. Waarbij de eenheid van de gemeenschap centraal staat.
Dit heeft tijd nodig om in te dalen in het hart. Leerling zijn is leren aan het leven en op weg te gaan in vertrouwen.
Ik voel mij bevoorrecht om deel uit te maken van deze kleine rijdende gemeenschap.
😇
Pauline Vermeulen
Heer, U bent het licht in mijn leven!
(Avond van bezinning)
