De naam Jacob Timmerman zal niet bij iedereen onmiddellijk herkenning oproepen. Toch verdient deze boer uit Ovezande waarnaar de latere stichting genoemd is aandacht. Juist in deze tijd kan er namelijk heel wat worden opgestoken van de gelovige inzet voor de maatschappij. Op maandag 10 juli 2023 droeg de stichting het bestuur over aan het bisdom Breda. Een overzicht.
We schrijven het jaar 1866, het geboortejaar van Jacob Timmerman. In de crisistijd van de jaren dertig van de vorige eeuw kochten de ongehuwde broers Marien, Lau en Jacob en hun zus Joanna een oude boerderij in Ovezande die zij helemaal opnieuw hebben opgebouwd. In die tijd ging het, zoals bij veel maatschappelijke instellingen, erg slecht met het Sint Joanna ziekenhuis in Goes. Dankzij enkele boeren, waaronder Jacob Timmerman kon het ziekenhuis worden gered. Na het overlijden van zijn broers en zus, bleef Jacob achter. In 1938 schonk de toen 72-jarige Jacob de boerderij aan de paters Kapucijnen van Rilland. Een weiland van twee hectare gaf hij aan het Sint Joanna ziekenhuis. De laatste jaren van zijn leven bracht Timmerman zijn leven in armoede door. In 1949 overleed hij.
De Ovezandse landbouworganisatie in klederdracht vlnr: Jaap Timmerman (bedrijf aan de Hoofdstraat net buiten Ovezande), Janus en Pier Drijdijk (‘t Hof Weltevreden), Marien Goense (tijdelijk op het hof Tilburg te Driewegen), Ko Goense (de Roode Hoeve), Lau de Winter (het Rietveld), Jaap Rijk (de Clanje) en Kees de Winter (uit Nisse-Stelle). Foto: 1915
Steun aan het ziekenhuis
Mede door o.a. zijn schenkingen kon de steun aan het ziekenhuis worden voortgezet. Het kapitaal van Jacob Timmerman werd bij de fusie tussen het St. Joanna Ziekenhuis en het Bergweg Ziekenhuis aangevuld met het fonds voor de pensioenen van de Zusters onder de Bogen. De zusters hadden deze pensioenvoorziening niet meer nodig en deden daar afstand van. In de jaren die volgden, werd dit kapitaal – naar de wens van Jacob Timmerman – gebruikt voor de pastorale zorg in het ziekenhuis en aandacht voor de katholieke identiteit. En niet zonder succes. Ook na verschillende fusies die het ziekenhuis doormaakte, bleef de katholieke identiteit zichtbaar. Tot het jaar van de feitelijke oprichting van de Stichting Jacob Timmerman in 1986, wordt het beheer van zijn nalatenschap steeds met grote daadkracht uitgevoerd. Op deze manier kon de pastorale zorg, die tot eind jaren ‘80 werd ingevuld door de Zusters onder de Bogen, worden voortgezet. De verschillende fusies van ziekenhuizen maakten de aanspraak op de nalatenschap van Jacob Timmerman evenwel kwetsbaar. Met de oprichting van de stichting kon het kapitaal op een verantwoorde wijze worden beheerd.
Meer ruimte voor de mens
Tot op de dag van vandaag zijn de verdiensten van de Stichting Jacob Timmerman merkbaar. Mede door de stichting werd er op verschillende kritieke momenten continuïteit geboden aan de pastorale zorg in de ziekenhuizen in Goes, Vlissingen en Zierikzee. Maar de zorg seculariseerde ook en de maatschappij werd individualistischer. Steeds meer werd er ‘gedacht in medicijnen’. Maar de laatste jaren, mede ingegeven door de Corona, kwam er ook een verschuiving in denken. Dit kwam onder meer tot uiting in de projecten die de Stichting ondersteunde in het ziekenhuis Admiraal De Ruyter Ziekenhuis (Adrz) in Goes, Emergis, centrum voor psychische gezondheid en ook in de parochie van de Heilige Pater Damiaan.
Onder andere in het project ‘Moreel Beraad’ worden ethische kwesties bespreekbaar gemaakt in de hele ziekenhuisorganisatie. Er is een kader voor medische ethiek en personeel wordt erin toegerust. Hierdoor ontstond er weer meer ruimte voor de mens achter de patiënt, die te allen tijde een menswaardige behandeling zou moeten krijgen. Deze gedachte doortrekt de geschiedenis van de Stichting Jacob Timmerman, die altijd op een structurele manier tegemoet komt aan de noden en vragen van de maatschappij, zonder daarbij de katholieke identiteit uit het oog te verliezen. De aandacht voor katholieke vorming had ook zijn doorwerking in de lokale parochie, waar in de vorm van projecten voor ouderen en jonge gezinnen een beroep op de stichting werd gedaan.
In zijn algemeenheid kan gesteld worden dat geloofsvorming de laatste jaren een missionair karakter heeft gekregen bij Stichting Jacob Timmerman. Het geloof kan namelijk niet of nauwelijks verondersteld worden bij de meeste mensen in de samenleving, maar moet opnieuw worden voorgeleefd. Wat Jacob Timmerman en de latere stichting hebben opgezet, begeleid en ondersteund, kan met recht een getuigenis worden genoemd die ook vandaag opnieuw kan inspireren. Om die reden vond de stichting het passend om haar activiteiten onder te brengen bij het bisdom Breda.
Op de foto: scheidend bestuur Stichting Jacob Timmerman. vlnr: Harry Snijders, Jeanine Heezemans en Theo Snel. Foto: Bisdom Breda
