Op zondag 5 oktober opende paus Franciscus de Derde Buitengewone Algemene Bisschoppensynode over de pastorale uitdagingen van het gezin in de context van evangelisatie. Hij sluit de vergadering op 19 oktober wanneer paus Paulus VI zalig wordt verklaard. Als vervolg op deze bisschoppensynode is in 2015 is er nog een gewone synode aan dit thema gewijd.
Gezien het belang van het onderwerp nodigde bisschop Liesen voor de bijeenkomst in het bisschopshuis van 29 september twee sprekers uit om over dit thema te spreken. Het waren dr. Lambert Hendriks, priester van het bisdom Roermond en als docent moraaltheologie verbonden aan het grootseminarie Rolduc en de Priester- en Diakenopleiding Bovendonk te Hoeven, en mevrouw Brechje Loenen-Sax, moeder van drie dochters, projectmanager bij de Stichting Emmanuel Nederland en columniste bij het Katholiek Nieuwsblad.
Een steuntje in de rug voor huwelijk en gezin
Lambert Hendriks sprak over de visie van de Kerk op huwelijk. Hij zegt over de synode, die inmiddels van start is gegaan en als thema heeft ‘De pastorale uitdagingen voor het gezin in de context van de evangelisatie’: “Zo ingewikkeld als de titel klinkt, zo moeilijk zal het zijn om oplossingen te vinden voor de problemen van deze tijd rond huwelijk en gezin. Toch is het goed dat paus Franciscus deze synode daarvoor bij elkaar heeft geroepen. Het huwelijk en het gezin zijn kostbare bouwstenen in onze samenleving, die – gezien alle moeilijkheden – wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Bisschoppen van over heel de wereld, en overigens ook deskundigen zoals een aantal echtparen, spreken twee weken lang over deze thematiek. In een volgende synode, volgend jaar, zal een en ander dan vertaald worden naar pastorale richtlijnen.”
“De synode die van 5-19 oktober duurt, had al eerder een enorme bekendheid gekregen, vooral door de publicatie van een toespraak van Kardinaal Walter Kasper waarin hij een aantal vergaande oplossingen voorstelde. Later voegden nog tal van andere kardinalen en bisschoppen zich in de discussie, ofwel om kardinaal Kasper bij te vallen, ofwel om de traditionele leer van de Kerk te verdedigen. Alle deelnemers aan de synode zijn er zich echter wel van bewust dat er iets zal moeten gebeuren om de waarde van het huwelijk en het gezin opnieuw duidelijk te maken, om het grote probleem van de echtscheidingen tegen te gaan, en om een antwoord te geven op de steeds luidere roep om gescheiden hertrouwde mensen tot de heilige Communie toe te laten. Homoseksualiteit en anticonceptie zijn andere ‘hete hangijzers’ die zeker besproken zullen worden.”
“Gemakkelijke oplossingen bestaan niet, zeker niet wat deze complexe materie betreft. Deze synode is echter geen bijeenkomst met een negatieve insteek. De kostbaarheid van het huwelijk en het gezin, zoals God dat in de schepping aan de mens heeft geschonken, is ook voor de mensen van vandaag van groot belang. Juist nu – meer dan ooit – hebben we goede gezinnen nodig waarin mensen leren om lief te hebben en om zichzelf aan de ander te schenken. Het zijn plaatsen waar God zijn genade kan schenken en waar mensen leren om ‘mens te zijn’. Het huwelijk en het gezin mogen dan ook nooit gezien worden als een bron van problemen, maar ze zijn een bron van vreugde, leven en genade. We mogen bidden en erop vertrouwen dat God de synodevaders bijstaat, om ons dat evangelie van het gezin opnieuw te laten zien,” aldus Lambert Hendriks.
Praktische handreikingen voor gezinspastoraat
Brechje Loenen gaf vanuit haar eigen ervaring praktische handreikingen voor gezinspastoraat op diocesaan en parochieel niveau. Het belang van huwelijks- en gezinspastoraat blijkt uit sociologisch onderzoek. Uit onderzoek blijkt dat 66% van de katholieken voor hun 13e gekozen heeft voor hun geloof, 21% tussen hun 13 en 21 jaar en 21% op latere leeftijd. Het is voor parochies een opdracht gezinsvriendelijk te zijn. Dit kan door kinderwoorddiensten, crèches, maar ook door kinderen taken te geven tijdens de eucharistieviering, zoals het laten voorlezen van een voorbede of samen het Onze Vader bidden. Er zijn meer voorbeelden te geven. Gezinnen trekken gezinnen aan. Gelovige gezinnen zoeken een plek waar ook kinderen het goed hebben.
Brechje wees ook op mogelijkheden bij de sacramentenvoorbereiding. Ze gaf het voorbeeld van parochies die de voorbereiding op de Eerste Communie koppelen aan de zondagsmis met crèche en kinderwoorddienst, Zo proberen zij gezinnen te helpen de weg naar de Kerk te vinden. Ze benadrukte dat het er bij alle activiteiten om gaat kinderen te helpen Christus te ontmoeten.
Lambert Hendriks en Brechje Loenen.