Van 3 augustus 2019 tot en met 8 december 2019 vindt er in het Stedelijk Museum te Breda een tentoonstelling plaats van de Bredase tekeningen, schilderijen en schetsen van Clemens Merkelbach van Enkhuizen. Van Enkhuizen is een kunstschilder die in 1937 geboren is in de binnenstad van Breda. In veel van zijn werken komt zijn liefde voor neogotiek naar voren waarbij hij Bredase kerken als onderwerp koos. Van Enkhuizen schilderde ook het officiële staatsieportret van wijlen bisschop Muskens.
Het Stedelijk Museum te Breda organiseert de tentoonstelling omdat Van Enkhuizen een omvangrijk deel van zijn Bredase oeuvre aan het museum geschonken heeft.
Kerken in Breda
Staatsieportret bisschop Muskens (foto: Rop Willems)
Clemens Merkelbach van Enkhuizen is met recht een Bredase kunstenaar hoewel hij in 1960 naar Amsterdam verhuisde. Hij is een alumnus van de Academie Sint Joost waar hij in 1958 met lof afstudeerde. Hij ontving in dat jaar de Sint Joostpenning. In 1964 voltooide hij zijn opleiding aan de Rijksacademie. Al in zijn jonge jaren raakt de hij gefascineerd door neogotiek. Hij bezocht toen regelmatig de heilige Barbarakathedraal aan de Prinsenkade te Breda.
Deze kathedraal vormde een hoogtepunt in het werk van de architect Pierre Cuypers. Toen het kerkbestuur van de kathedraal in 1957 besloot het interieur van de kathedraal te moderniseren legde Van Enkhuizen de oude inrichting minutieus vast evenals de nieuwe situatie, gekenmerkt door leegte, soberheid en afstand. In 1967 besloot het bisdom de kathedraal af te breken. Het werk van Van Enkhuizen documenteert de sloop van de kerk. Zijn werk bevat eveneens pentekeningen van de inmiddels verdwenen Maria Hemelvaartkerk aan de Ginnekenstraat te Breda en de vroegere neogotische dorpskerk van Prinsenbeek. In 1958 maakte hij een aquarel van het kerkhof nabij deze kerk (afbeelding).
Portret bisschop Muskens
Clemens Merkelbach van Enkhuizen staat ook bekend als portretschilder. Het officiële staatsieportret van bisschop Muskens is van zijn hand. Dit portret hangt thans op het bisdomkantoor van Breda.
Publicatie en tentoonstelling
Bij gelegenheid van de tentoonstelling verscheen de publicatie ‘Clemens Merkelbach van Enkhuizen: verstilling en verandering’. Deze is te verkrijgen bij het Stedelijk Museum te Breda. Het Stedelijk Museum, Boschstraat 22 te Breda is geopend van dinsdag tot en met zondag van 11.00 u. tot en met 17.00 u. en iedere eerste dinsdag van de maand van 11.00 tot 21.00 u.
Kerkhof Prinsenbeek (Bron: Stedelijk Museum, foto: Peter Cox)
