De jaarlijkse studiedag van de Diocesane Commissie voor Liturgie op dinsdag 18 maart 2014 was een dag van studie, gebed en getuigenis. Ongeveer 50 pastorale beroepskrachten en vrijwilligers waren in Centrum Bovendonk te Hoeven bijeen rond het thema van de eucharistische aanbidding buiten de eucharistie. Mgr. J. van Burgsteden sss, emeritus hulpbisschop van het bisdom Haarlem-Amsterdam en pastoor Henry ten Have (pastoor van Wageningen en omgeving) waren de inleiders.
In het middagdeel volgden getuigenissen van Ramon Roks, Lars Koks en vicaris Paul Verbeek. Jan Schuurmans, medewerker van het bisdom van Breda, tekende voor de muzikale verzorging. Voor wie dat wilde was het mogelijk de aanbidding zelf te ervaren.
De dagvoorzitter, diaken Wim Tobé voorzitter van de Diocesane Commissie voor Liturgie, feliciteerde, mgr. Van Burgsteden met zijn vijftigjarig priesterjubileum. De bisschop liet aan de hand van getuigenissen van heiligen en uitspraken van het leergezag het belang van de eucharistische aanbidding zien.
Op sacramentsdag 30 mei 2013 namen de zusters benedictinessen in Oosterhout deel aan de keten van aanbidding die de vicariaten hielden vanwege het Jaar van het Geloof. (Foto: R. Mangold)
Herontdekking van aanbidding van het Allerheiligste
We weten dat God op heel veel momenten tot ons spreekt, gaf hij aan. Jezus heeft ons beloofd dat Hij aanwezig is waar twee of drie in zijn Naam bijeen zijn. Hij is op een bijzondere wijze aanwezig in het Allerheiligste. Na het Tweede Vaticaanse Concilie (1962-19565) is de eucharistische aanbidding enigszins op de achtergrond geraakt. De nadruk lag meer op het maaltijdkarakter van de eucharistie waar gelovigen het lichaam van Christus nuttigen. Het is een teken van de tijd dat deze weer wordt herontdekt.
Mgr. Van Burgsteden stipuleerde dat binnen veel nieuwe bewegingen de eucharistische aanbidding een belangrijke rol speelt en deze in het hart van hun spiritualiteit staat. Hij illustreerde dit met een ervaring op de Wereldjongerendagen in Madrid (2011). Daar stond, midden in de hitte, een tent met het opschrift “Venite adoremus”. Daar zat een grote groep jongeren in aanbidding. Voor hen was het vanzelfsprekend. De aanbidding vloeit voort uit de eucharistie. De Heer blijft ook na de viering aanwezig in de geconsacreerde hostie. Door de aanbidding komen we in contact met Hem. De aanbidding komt voort uit het verlangen bij Hem te zijn.
De aanbidding verandert een mens ook. Mgr. Van Burgsteden citeerde in dit verband een ervaring van de heilige pastoor van Ars. Een eenvoudige boer zei eens tot hem: “Als je jezelf laat beschijnen door Christus word je zelf doorzichtig.” De aanbidding christianiseert ons innerlijk. Zo worden wij geschikt voor de verkondiging en de evangelisatie.
Gebedsketen van aanbidding op 30 mei 2013 in de H. Antoniuskathedraal. (Foto: R. Mangold)
Aanbidding in parochies
Pastoor Ten Have sprak over zijn ervaringen in de parochie. Hij stelde vast dat er een diversiteit aan belevingen bestaat. De meeste parochies kennen de aanbidding op Witte Donderdag. We waken dan bij de Heer, we gaan in op de uitnodiging met Hem te waken en te bidden. Op zich heeft God onze aanbidding niet nodig. Het is een kans die God ons biedt om met Hem in contact te komen. Wij worden er door omgevormd. In die zin is de aanbidding een vorm van contemplatief gebed.
Momenteel is er in parochiesl weer meer aandacht voor aanbidding. Pastoor Ten Havej wees op verschillende initiatieven in het aartsbisdom Utrecht, waar sommige parochies de aanbidding combineren met vespers of vieringen in de Taizé- of Ionasfeer. Voor de organisatie van de Aanbidding is niet altijd een priester nodig. Vaak zijn mensen bereid onderling afspraken te maken om de aanbidding mogelijk te maken. Het is wel noodzakelijk dat, gedurende de aanbidding, er enkele mensen in de Kerk zijn.
Geloofsfeest van het vicariaat Middelburg in het Jaar van het Geloof, op 9 juni 2013 in Kwadendamme. Aanbidding van het Allerheiligste na de sacramentsprocessie. (Foto: R. Mangold)
Ontmoeting met Jezus
In het middagdeel was er ruimte voor getuigenissen. Ramon Roks, een jongere uit Roosendaal, vertelde hoe hij bij zijn deelname aan de Stille Omgang in Amsterdam, de aanbidding ontdekte. Hij vertelde hoe weldadig de stilte voor hem was. De aanbidding helpt hem te beleven dat Jezus daadwerkelijk aanwezig is in het Allerheiligste. Lars Koks ging in op de plaats die de eucharistische aanbidding op de priesteropleiding inneemt en vicaris Verbeek ging o.a. in op de betekenis van de sacramentsprocessie in Kwadendamme die afsluit met een lof en een moment van aanbidding.
Geloofsfeest 9 juni 2013 in het vicariaat Middelburg. (Foto: R. Mangold)