Begin november verschijnt het nieuwe Nederlandse Lectionarium A voor de Nederlandse kerkprovincie. Dit boek bevat de bijbellezingen voor zondagen, hoogfeesten en andere vieringen die op een zondag kunnen vallen. Het gaat om een herziening, aanvulling en correctie van het bestaande lectionarium uit 1971 en de latere herdrukken daarvan. Parochies van het bisdom Breda krijgen binnenkort één exemplaar per parochie toegestuurd.
Het lectionarium volgt de liturgische orde van de Kerk en houdt rekening met de samenhang van de lezingen op de betreffende dagen. De nieuwe uitgave bevat de lezingen voor jaar A, dat eens in de drie jaar terugkeert en vooral gewijd is aan het evangelie volgens Matteüs.
Inleidende toelichting
Voor het eerst is in een Nederlands liturgisch lezingenboek ook de vertaalde inleiding uit de Latijnse editie opgenomen. Deze tekst licht de achtergrond, betekenis en principes van de ordening van de lezingen toe. De inleiding vormt een toegankelijke gids om de liturgische lezing van het Woord van God beter te begrijpen en kan helpen bij de verdieping en catechese rond de liturgie van het Woord.
Vertaalprincipes
De herziene editie sluit aan bij de vertrouwde teksten waarmee de gelovigen al meer dan vijftig jaar vertrouwd zijn. Tegelijk is kritisch gekeken naar de overeenstemming met de oorspronkelijke Hebreeuwse en Griekse brontalen. In de jaren zeventig, toen de eerste lectionaria in de volkstaal verschenen, was de Willibrordvertaling van het Oude Testament nog niet voltooid. Nu is op tal van plaatsen de tekst herzien op basis van de bronteksten en de Neo-Vulgaat, met name in de psalmvertaling.
De vernieuwde taal is fris en toegankelijk, zonder afstand te nemen van de bijbelse terminologie. Dit is een stimulans om zich opnieuw en sterker bewust te worden van de betekenis van Gods Woord. De psalmvertaling is zorgvuldig geformuleerd, trouw aan de grondtekst en goed te gebruiken in de liturgie. Voor de lector is bovendien aangegeven welke psalmverzen bij elkaar horen.
Bij de revisie is gestreefd naar een consequente vertaling van dezelfde bijbelse woorden en uitdrukkingen op verschillende plaatsen. Daardoor komt de onderlinge samenhang van de teksten sterker naar voren. Waar nodig zijn verouderde uitdrukkingen aangepast aan hedendaags Nederlands, zonder dat de bijbelse stijl verloren ging.
Waardige vormgeving
In de nieuwe uitgave is extra aandacht besteed aan de vormgeving van het lectionarium als liturgisch boek. Volgens de traditie van de Kerk is het lectionarium niet zomaar een boek, maar een teken van de waardigheid van het Woord van God.
Het Tweede Vaticaans Concilie benadrukte dat de Kerk de heilige Schrift vereert zoals zij het Lichaam van de Heer zelf vereert (Dei Verbum, nr. 21). De Romeinse inleiding op de orde van de lezingen vraagt dat de liturgische boeken waardig, sierlijk en mooi worden uitgegeven, als symbolen van hemelse werkelijkheden (Ordo Lectionum Missae, nr. 35).
Daarom verschijnt het nieuwe Lectionarium A in een groter formaat (22 x 27,5 cm) dan eerdere edities. Het boek is gebonden in echt leer, heeft een goud op snee afgewerkt boekblok en bevat twee speciaal ontworpen, geweven leeslinten met christelijke symboliek.
Geen privéboek, maar een liturgisch boek
Het lectionarium is geen persoonlijk bezit, maar een boek van en voor de geloofsgemeenschap. Daarom vermeldt de Kerk traditioneel geen namen van vertalers of medewerkers in liturgische boeken. Deze terughoudendheid wordt ook bij de nieuwe uitgave gerespecteerd, in overeenstemming met de richtlijnen uit Romeinse vertaalinstructies.
Verschijning, prijs en invoering
Het Lectionarium A is begin november 2025 beschikbaar. Vanaf dat moment is het te bestellen via de webshop van de Nationale Raad voor Liturgie (NRL). De losse verkoopprijs bedraagt € 149,95. Het boek telt 560 pagina’s en is bedoeld om vele jaren dienst te doen in de eredienst. Parochies in het bisdom Breda krijgen één exemplaar van het nieuwe lectionarium toegestuurd. De kosten hiervoor worden niet in rekening gebracht.
Het lectionarium kan worden gebruikt vanaf de eerste zondag van de advent, 30 november 2025, en wordt verplicht voorgeschreven vanaf de eerste zondag van de veertigdagentijd, 22 februari 2026.
De zondagsmissaaltjes van Berne Media bevatten vanaf de eerste zondag van de advent de teksten uit het herziene lectionarium.
- Lees het volledige bericht op RKliturgie.nl