“We spreken vandaag over de missionaire Kerk aan de hand van een boek dat ons als gids kan dienen.” Met deze woorden introduceerde mgr. Liesen op dinsdag 22 maart het thema van de VPV-dag in Bovendonk. De jaarlijkse Voortgezette Pastorale Vorming voor de beroepskrachten in het bisdom ging dit keer over de christelijke missie in een postchristelijke omgeving.
De pastorale beroepskrachten spraken erover aan de hand van het boek ‘Vreemdelingen en priesters’ van Stefan Paas. “Op de kaft staat een brug,” vertelde de bisschop, “dat raakt aan het woord missie. We moeten bruggen bouwen, ‘pontifex’ zijn. Over die brug gaat Christus. We werken met Hem mee, we delen in zijn zending, we brengen Christus bij mensen. Dat is wat we zijn door alle eeuwen heen en ook in deze tijd, met de uitdagingen van deze tijd.” Daarna opende de bisschop de dag met gebed. Dagvoorzitter Geerten Kok introduceerde vervolgens de sprekers, Ben Hartmann, Mirjam Spruit en Menco van Koningsveld.
Een werktuig
De opmaat werd geboden door secretaris-generaal Ben Hartmann. Hij sprak kort over Lumen Gentium, het document van het Tweede Vaticaans Concilie over de Kerk. In artikel 9 spreekt dit van het “Messiaanse volk [dat] voor heel de mensheid een zeer krachtige kiem van eenheid, hoop en heil [is], ook al omvat het feitelijk niet alle mensen en al maakt het vaak de indruk van een kleine kudde. Het is door Christus gevormd tot een gemeenschap van leven, liefde en waarheid, het wordt door Hem ook als werktuig gebruikt van verlossing voor allen en als het licht der wereld en het zout der aarde uitgezonden tot heel de wereld.” Ben Hartmann: “Een kernwoord is wel ‘werktuig’. In Christus is de Kerk als het ware sacrament, dat wil zeggen: teken en instrument.”
Mgr. Liesen opent de dag.
‘Ballingschap’
Daarna kwam het boek van Stefan Paas aan de orde. Paas beschrijft hoezeer de context van het kerkelijk werk veranderd is. Voor de meeste tijdgenoten is het christelijk geloof niet langer relevant. Gelovigen zijn als het ware ‘vreemden’ geworden in hun eigen omgeving. Mirjam Spruit van het Centrum voor Parochiespiritualiteit leidde de eerste vier hoofdstukken van het boek in, waarin Paas een aantal wijzen benoemt waarmee door de Kerk op de secularisatie is gereageerd. Daarna gebruikt hij ‘ballingschap’ als metafoor om de situatie van gelovigen in onze tijd te schetsen. De deelnemers gingen hierover in gesprek. In de middag verzorgde professioneel verhalenverteller Pauline Seebregts met harpist Jopie Jonkers een indringende vertelling over ballingschap. De ballingschap van het joodse volk in Babel klonk door in de ervaring van verlies en lege handen van parochianen in onze dagen.
‘Vreemdelingen en priesters’
Na de middag lichtte Menco van Koningsveld, docent aan de Priester- en Diakenopleiding Bovendonk, de laatste hoofdstukken van het boek van Paas toe. Vanuit de metafoor van de ballingschap stond hij stil bij de trefwoorden ‘vreemdelingen’ en ‘priesters’. Gelovigen nu zijn vreemdeling geworden in hun omgeving, maar hun roeping blijft het om God in alles te loven en te prijzen. Het volk Gods is een ‘koninkrijk van priesters’, waarbij elke gelovige geroepen is om de noden van mensen bij God te brengen, en om van God te getuigen in de wereld. Ook over de inleiding van Menco van Koningsveld werd geanimeerd doorgesproken. Met de vesperviering werd de VPV-dag besloten.
“Deelnemers aan de VPV bleken erg content met deze dag,” constateert dagvoorzitter Geerten Kok na afloop. “Het thema van de dag sloot sterk aan bij ervaringen, vragen en belevingen in het dagelijkse werk. De inhoudelijke verdieping en de onderling uitwisseling werden als goede ondersteuning ervaren, en meerdere beroepskrachten vroegen naar een vervolg op deze dag. Ook de versterking van de onderlinge band van beroepskrachten met en rond de bisschop werd als heel positief ervaren.”
