Franciscaanse driedaagse: Franciscus als ‘vriend’ van de armen

29 september 2010

Op 28, 29 en 30 september organiseert het bisdom drie middagbijeenkomsten over de spiritualiteit van de heiligen Franciscus en Clara van Assisi. De bijeenkomsten zijn een voorbereiding op de bisdombedevaart naar Padua en Assisi in 2011 (22-29 oktober 2011). De drie middagen gaan over vriendschap met Christus, met armen en met elkaar. Ze vinden plaats in de kerk van de H. Aartsengel Michael in Breda-Oost. Willem-Marie Speelman, medewerker van het Franciscaans Studiecentrum te Utrecht, beet het spits af met een lezing over Franciscus als vriend van de armen.

Willem-Marie Speelman liet zien dat Franciscus Gods wil wenste te doen door in de voetstappen van Christus te treden. “Zijn leven was het antwoord dat de rijke jongeling had moeten geven, toen Jezus hem zei: ‘Verkoop alles wat je bezit en geef het aan de armen, kom daarna terug om Mij te volgen’.”

Ontmoeting met een melaatse
Franciscus zocht naar wegen om zijn antwoord op Christus’ vraag te concretiseren. Hij ontdekte zijn roeping in de ontmoeting met een melaatse. Franciscus gleed van zijn paard en kuste zijn hand. Daarop omhelsde de melaatse Franciscus en gaf hem de vredeskus. De franciscaanse theoloog Bonaventura (1221-1274) vermoedt in deze gebeurtenis een ontmoeting met Christus. Franiciscus bekeert zich vervolgens en laat alle sociale verbanden los. Speelman: “Hij trekt zich terug uit de wereld en wacht op een woord van de Heer in zijn hart.”

Zending van de minderbroeders
Dat antwoord komt als hij in het evangelie hoort hoe de Heer zijn apostelen uitzendt. De uiteindelijke zending van de minderbroeders in de wereld, zo gaf Speelman aan, hangt samen met hun bezitloosheid: “Hoofdstuk 17 van de Regel van Franciscus eindigt met wat wij misschien de inhoud van hun zending mogen noemen, namelijk terug te geven wat zij van God ontvangen hebben. [..] Het evangelie, dat zegt ‘voor niets hebben jullie ontvangen, voor niets moet je geven’, wil juist dat wij datgene wat van God komt en alleen aan God toebehoort, met elkaar delen. De broeders worden de wereld ingezonden om de vrede van Christus te delen en de mensen op te roepen tot een Godlovend en boetvaardig leven.”

Vriend van de armen
Speelman vroeg zich af of Franciscus een vriend van de armen geweest is. Volgens Speelman was Franciscus geen hulpverlener in onze betekenis van het woord. Er staat nergens dat Franciscus de wereld in gezonden is om mensen te helpen. Eerder vond Franciscus bij de armen de onmiddellijke nabijheid van Christus. Het was Franciscus om Christus te doen. Armoede was een middel om bij Christus te komen. Franciscus was vriend van de armen door zelf arm te zijn. Daarbij ging Franciscus, aldus Speelman, tot het uiterste. Hij weigerde ook maar iets te bezitten.

Oudenbosch: met een bus naar Assisi
Annemiek Buijs-Tuijtelaars, pastoraal werkster in de regio Oudenbosch, gaat met een groep uit haar parochie naar Assisi. “We hebben de ambitie om met één bus uit onze parochies mee te gaan,” meldt ze. “Dit moet mogelijk zijn omdat in onze parochies een groep van de Franciscaanse Beweging actief is. In het komend weekend besteden we in de zondagsvieringen aandacht aan de heilige Franciscus. We wijzen onze gelovigen dan ook op de bisdombedevaart. We worden geholpen dat er in onze gemeenschappen een bedevaarttraditie bestaat,” geeft ze aan. “In het verleden gingen we vanuit Oudenbosch naar Assisi en Rome. Nu wordt dit gecombineerd met Padua.”

Voor Annemiek heeft Assisi een bijzondere betekenis. “Ik ben twee keer met de franciscanen van Megen naar Assisi geweest. Ik nam deel aan de jongerenreizen, eenmaal als deelnemer en de andere keer als begeleidster. Ik werd daar geraakt door het leven van deze man. Hij had alle mogelijkheden die het leven hem bood. Hij is gaan bidden om te ontdekken wat hij met zijn leven moest doen. Ik herken me in dat gebed. Na mijn afstuderen als theologe heb ik een half jaar in een clarissenklooster geleefd. Al biddend mocht ik ervaren dat het pastorale werk mijn roeping is."
 

Andere berichten