Op verzoek van de bisschop van Paramaribo, mgr. W. de Bekker, ondersteunt het bisdom van Breda de kaderopleiding voor kernvrijwilligers en de diakenopleiding van het bisdom Paramaribo. Dit gebeurt door het ter beschikking stellen van docenten.
Jan Brok, studierector van de Priester- en Diakenopleiding Bovendonk en de Dienst Opleiding en Vorming van het bisdom Breda, reisde in januari voor het derde jaar af naar Suriname om cursussen te verzorgen. Ook vicaris-generaal Vincent Schoenmakers is betrokken bij de opleiding.
De Bredase connectie
Jan Brok: “In het bisdom Paramaribo werkt een diaken van het bisdom Breda, Co van Bekkum. Van Bekkum was destijds teamleider in Roosendaal-Zuid (de huidige parochie De Ark). Vier jaar geleden is hij met zijn Surinaamse vrouw Stella naar Suriname gegaan om daar coördinator te worden van de opleiding en vorming van sleutelfiguren onder de vrijwilligers en een diakenopleiding te starten. Co van Bekkum heeft tijdens een zomervakantie Bovendonk bezocht en de contacten met onze opleiding gelegd. Zo is het samenwerkingsverband tot stand gekomen. Naast het bisdom Breda participeert ook het bisdom Rotterdam in de samenwerking”.
Opleiding diakens en vrijwilligers
“Vrijwilligers en diakens volgen het zelfde opleidingstraject,” zegt Jan Brok. “Er is een verschil. Voor de vrijwilligers duurt de opleiding drie jaar. De diakens volgen nog een extra jaar. Momenteel studeren er 23 mensen op de opleiding waarvan vijf diakenkandidaten. Als alles goed gaat worden deze in de zomer van 2010 gewijd.” Het bisdom Paramaribo heeft geen eigen priesteropleiding. De twee Surinaamse priesterkandidaten studeren op het seminarie van de Caribische bisschoppenconferentie in Trinidad.
Ondersteuning
Jan Brok is gevraagd de opleiding verder uit te bouwen. “Ik adviseer over de organisatie van een stage, de normen voor eindwerkstukken, regelingen rond supervisie. Ik overleg veel met de bisschop over de opzet van de opleiding. Daarnaast geef ik vakken als christologie (de leer over Jezus), ecclesiologie (de leer over de Kerk), ambtstheologie en fundamentele theologie. Dit jaar verzorgde ik een cursus over de godsleer in de interreligieuze dialoog.” Buiten Jan Brok zijn er nog andere Nederlandse docenten aan de opleiding verbonden. “Vicaris Schoenmakers heeft een cursus spiritualiteit gegeven. Ad van de Helm (priester van het bisdom Rotterdam) geeft kerkelijk recht.”
Nood
“De Kerk in Suriname heeft nood aan mensen en middelen. Daarom moeten er docenten uit Nederland worden ingevlogen. In heel Suriname werken maar negentien priesters. Het is een kwetsbare groep. De meesten zijn Nederlanders en Vlamingen. Ze zijn op leeftijd en keren geleidelijk aan terug. Bisschop De Bekker probeert buitenlandse religieuzen te interesseren in Suriname te komen werken. Momenteel zijn er een paar Braziliaanse redemptoristen bijgekomen.”
Godsdienst
Jan Brok signaleert wel enige verschillen met Nederland. “Iedereen in Suriname is gelovig en hoort bij een geloofsgemeenschap. De grote godsdienstige groeperingen (katholieken, hernhutters, moslims en hindoes) zijn ongeveer even groot. Godsdienst is bij elke Surinamer met het leven verweven. De Surinamer is zeer verdraagzaam. De vier grote religies werken samen in een interreligieuze raad. Momenteel is bisschop De Bekker hiervan de voorzitter. Het katholicisme heeft een eigen karakter. Katholieken zijn beïnvloed door de Winti-religiositeit, een traditionele Afro-Surinaamse godsdienst.”
“Volgend jaar worden de eerste diakens gewijd,” zegt hij. “De bisschop wil de opleiding dan evalueren. Gaan we meteen door of houden we een korte pauze. Je moet wel een redelijke groep hebben,” aldus Brok, die met plezier in Suriname heeft gewerkt.
Suriname is vier keer zo groot als Nederland. Het is een republiek. Er leven 500.000 mensen, voor het merendeel in de steden Paramaribo en Nickerie. De Rooms-katholieke Kerk telt ongeveer 125.000 leden. Er is één bisdom. Nederlands is de officiële voertaal. Het land is rijk aan natuurlijke hulpbronnen als Bauxiet, goud en olie.
