Op donderdag 5 november kwamen ongeveer 60 priesters, diakens en pastoraal werk(st)ers van het bisdom van Breda bijeen voor de jaarlijkse vormingsdag, de VPV-dag. Bob van Geffen heette de aanwezigen welkom namens het Sint Franciscuscentrum en gaf daarna het woord aan bisschop Liesen voor de opening van de dag.
De bisschop begon met gebed en sprak daarna kort enkele woorden. De vluchtelingenproblematiek maakt duidelijk dat de opvang van vluchtelingen niet altijd vanzelfsprekend is, terwijl het dat vanuit de christelijke identiteit wel is. We zijn verplicht om een ander te helpen. Vanuit het evangelie moeten we het perspectief omdraaien: de ander staat centraal. De bisschop memoreerde dat paus Franciscus opriep om de deuren van ons hart te openen en mensen te ontvangen. De Nederlandse bisschoppen hebben gevraagd om gebed, een brief geschreven aan de parochies en verzocht om een deurcollecte met een bestemming deels voor opvang in Nederland en deels voor opvang in de regio.
Gastsprekers op de VPV-dag waren Sebastiaan van der Zwaan, directeur van Justice and Peace (voorheen Justitia et Pax) en diaken Peter Hoefnagels. Zij spraken in de ochtend. In de middag gingen zij in twee sessies in gesprek met de deelnemers.
Aanhoudende conflicten
Justice and Peace is opgericht in 1968 en heeft dus een geschiedenis van meer dan 45 jaar inzet voor sociale gerechtigheid. Het gaat om inzet voor sociale gerechtigheid en mensenrechten, waarbij ook een onderwerp als migratie prominent aandacht krijgt, vertelde Sebastiaan van der Zwaan. Hij bracht getallen naar voren, waaronder het aantal mensen dat het afgelopen jaar is verdronken: 3.440 personen. Mensen zoeken een veilig bestaan, gaf hij aan en hij sprak over de oorzaken van de blijvende migratiestromen, zoals oorlog en geweld. De meeste opvang vindt plaats in de regio, veelal in ontwikkelingslanden, maar aanhoudende conflicten noodzaken vluchtelingen om de regio te verlaten.
‘Lokaal is Nederland solidair’
De directeur van Justice and Peace signaleerde dat het gesprek over de opvang van vluchtelingen wordt gekleurd door een ‘veiligheidsdenken’ en het sluiten van grenzen. Hij stelde daar een pleidooi voor een meer open en positief klimaat tegenover, met aandacht voor lokale solidariteitsinitiatieven. “Iedereen kan op zijn eigen manier solidariteit betonen,” gaf hij aan en hij noemde een voorbeeld van een plaats waar een wachtlijst moest komen voor mensen die vrijwilliger wilden worden. “De inzamelplekken voor kleding puilen uit, vanwege alle spullen die mensen geven. Het is goed om dit te signaleren en het ‘tegengeluid’ te laten horen. Lokaal is Nederland solidair en dat kan een verschil maken in de levens van deze vluchtelingen.”
Aan het eind van de ochtend bepleitte bisschop Liesen nogmaals de concrete hulp die kan worden gegeven, ook over grenzen heen. Veel opvang van vluchtelingen vindt plaats in de regio, waar mensen soms zelf in armoede leven. De bisschop gaf een concreet voorbeeld van een parochie in Oeganda: “Mensen helpen met wat ze hebben, ze vangen anderen op, terwijl ze zelf gebrek hebben. Dus het is zeker een plicht ook voor ons om te doen wat we kunnen. En als wij op onze beurt hen helpen, is dat een kans voor ons om iets te geven.”
- Diaken Peter Hoefnagels hield een verkorte versie van zijn inleiding op de PCI-bijeenkomst op 3 november. Voor een weergave van de inleiding zie het bericht op deze site: ‘PCI’s spreken over vluchtelingen in de parochie’
