“Een goede, verbindende dag.” Dat was een van de reacties op de bezinningsdag voor emeriti en pastoraal werkers met pensioen die onlangs plaatsvond bij de Broeders van Huijbergen. Een inleiding door pastoor Norbert Schnell, uitwisseling, gebed en een heus ‘Lagerhuis’ debat maakten deel uit van het programma.
“Sta op mijn liefste, kom toch mijn schoonste”
In zijn inleiding nam pastoor Schnell de ruim dertig deelnemers mee in de beweging die we als Kerk maken van brede volkskerk naar kleine geloofsgemeenschappen en hoe een andere manier van kijken naar de Kerk kan helpen om positieve aspecten van deze verandering te zien. Om dit te duiden reflecteerde hij onder meer op woorden uit het Hooglied: “Sta op mijn liefste, kom toch mijn schoonste”.
Gepensioneerd pastoraal werkster Nellie van der Made – Kortsmit nam deel aan het programma. Ze blikt terug en spreekt over een “leerzame en gezellige dag”. Ze was onder de indruk van de lezing van pastoor Schnell en de metafoor die hij gebruikte. “Metaforen beïnvloeden het leven en bepalen hoe mensen kijken naar het leven. God wordt in vele beelden verwoord: vader, rechter, rots, herder enzovoorts. Ook over de kerk als instituut spreken we in beelden, zoals: volkomen gemeenschap, het lichaam van Christus, sacrament, volk van God enzovoorts.”
“Echter,” zo merkt Van der Made op, “de kerk als instituut heeft de neiging om zichzelf in stand te houden en is in deze beelden min of meer vastgelopen. We zitten achter tralies waarvan we bevrijd willen worden. Dat vraagt volgens Norbert om bekering van institutioneel naar relationeel denken, om nieuwe manieren van samenkomen. We hebben nieuwe metaforen nodig voor kerk-zijn: als Societas Perfecta naar Kerk als Bruid van Christus. Hij gebruikt de metaforen affectie – eros – agape – vriendschap. In al deze aspecten van de liefde herkennen we God. Deze vier aspecten doordringen elkaar, zijn niet te scheiden maar onderscheiden.”
Van der Made vervolgt: “Bruidsliefde, eros, passie, vurig verlangen, vereniging, extase … het zijn gemoedstoestanden die iets van het kerk-zijn uitdrukken. Eros heeft te maken met het wezen van de kerk. Veel meer dan erotiek gaat het bij eros om verbinding, mysterie, zending van de kerk, de kerk die bij mensen wil zijn, die de wereld wil leren kennen. We moeten erop uittrekken om in de relatie te staan en relaties aan te gaan, met elkaar de vreugde te beleven en te delen.”
“Er hangt iets nieuws in de lucht”
De lezing gaf genoeg stof tot nadenken volgens haar: “In beweging komen, zoekend op weg gaan, ons kwetsbaar durven opstellen, onszelf veilig weten, elkaar durven vertrouwen, de moed hebben fouten en gebreken toe te geven en er werk van maken het goede te doen, verantwoordelijkheid nemen, openstaan voor nieuwe inzichten wat onszelf betreft en de wereld om ons heen: deze weg met elkaar gaan, de liefde omarmen, de kerk als bruid van Christus steeds meer gestalte mogen geven en zo de bruidsmetafoor willen leven. Deze gedachten raken me diep. Ik ervaar het als een uitdaging, een kans. Het verheugt mij dat het proefschrift van Norbert Schnell wordt gezien als diepte-investering voor het bisdom. Er hangt iets nieuws in de lucht.”
In de middag werd er een Lagerhuis gehouden. Een passend en ontspannen spelmoment met elkaar. Er klinken pittige uitspraken en ook enkele kritische kanttekeningen worden geplaatst. Een daarvan is van Harrie Buijssen uit Goes. Terugdenkend aan de dag, moet hij bekennen dat de inleiding van pastoor Schnell hem niet aansprak. Liever had hij iets gehoord over de zondagse kerkgang in Nederland, vertelt de 94-jarige priester emeritus. Een andere deelnemer reageert enthousiast op de dag voor emeriti. “Een goede, verbindende dag met een enthousiaste sfeer.”
Pastoor Norbert Schnell vertelt over de Kerk als “bruid van Christus”
