Op de zondagmiddagen 8 en 15 september 2019 zijn Centrum Bovendonk te Hoeven, de basiliek van Oudenbosch en de kerken van Hoeven en Oud-Gastel geopend voor bezoekers. Deze openstelling vindt plaats in het kader van de Bernardusdagen, genoemd naar de heilige Bernardus van Clairvaux (1090-1153).
Open Monumentendag
Ook Open Monumentendag schenkt aandacht aan het nalatenschap van de cisterciënzer monniken. Verspreid over vier zondagen kan het publiek genieten van het religieus erfgoed in Hoeven, Oud Gastel, Oudenbosch en Wouw en de rijkdom van de Benedictijnse spiritualiteit ontdekken. Open Monumentendag zelf vindt plaats in het weekend van 14 en 15 september 2019.
Historische band
De genoemde plaatsen hebben een bijzondere band met de cisterciënzerabdij Sint Bernardus te Hemiksem. De cisterciënzerorde is ontstaan in 1098. De eerste cisterciënzers reageerden op de rijkdommen van de abdij van Cluny en streefden naar een eenvoudig leven volgens de Regel van Benedictus. In de twaalfde eeuw verspreidde de orde zich snel over heel Europa, mede door toedoen van de heilige Bernardus van Clairvaux. In 1146 stichtten monniken uit Clairvaux de abdij van Villers-la-Ville in Waals-Brabant. Deze abdij stond precies een eeuw later (in 1246) aan de wieg van de abdij van Sint Bernardus in Hemiksem.
Al vanaf 1275 zijn de cisterciënzers van Hemiksem actief in West-Brabant. Door aankoop en schenking verwierf de abdij een aanzienlijk grondbezet in westelijk Noord-Brabant. De cisterciënzers hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan het ontginnen van deze streek. In 1282 stichtten de monniken een uithof in Hoeven op de grond waar nu Centrum Bovendonk staat. De abdij bezat ook het presentatierecht voor de pastoors in de dorpen Oud-Gastel, Wouw, Hoeven en Oudenbosch. In 1797 is de abdij, als gevolg van de Franse Revolutie, opgeheven. De monniken overleefden in hun parochies. In 1836 kochten de overgebleven monniken een dominicanerklooster in Bornem en hervatten het kloosterleven. Tot 1997 was er een cisterciënzer pastoor van de basiliek van de HH. Agatha en Barbara in Oudenbosch.
Enkele highlights van de Bernardusdagen:
- In de kapel van Centrum Bovendonk bevindt zich een tijdbalk met de geschiedenis van de Sint Bernardusabdij te Hemiksem;
- In de kerk van Hoeven is er aandacht voor de Bernardusverering in West-Brabant;
- Gidsen wijzen in de kerk van Oud-Gastel en de basiliek van Oudenbosch de weg naar bijzondere objecten en afbeeldingen die ons herinneren aan de historische band tussen deze plaatsen en de Sint Bernardusabdij te Hemiksem;
- In Wouw staat de geschiedenis van de verwoeste koorbanken uit Hemiksem centraal. In het koor van de kerk staan beelden van de heiligen die deze koorbanken sierden.
- Dit jaar is er ook een fietstocht die de verschillende plaatsen met elkaar verbindt.
Het spoor leidt naar Italië..
Tijdens de diocesane bedevaart van 12 tot en met 19 oktober 2019 worden de bronnen van de benedictijnse spiritualiteit opgezocht in Italië. De bedevaartgangers bezoeken onder meer Subiaco en Montecassino. De Bernardusdagen bieden een unieke kennismaking met het erfgoed van de volgelingen van Benedictus in West-Brabant.
Het Bisdommagazine dat begin oktober 2019 verschijnt, zal grotendeels gaan over de benedictijnse spiritualiteit. Zo komt de geschiedenis van de benedictijnen in het Bisdom Breda uitgebreid aan de orde en is te lezen wat de heilige Benedictus voor het geloof in deze tijd kan betekenen.
- Voor praktische informatie zie: www.bernardusdagen.nl
Special van Open Monumentendag 2019
