“Bij het christen zijn hoort volgens ons het optrekken met mensen in nood. Niet dat je als parochie moet proberen iets te organiseren waar zoveel mogelijk mensen profijt van hebben. Dat hoort bij de overheid. Maar wel om een bijdrage te leveren, signalen af te geven, zoals bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding, en zo zelf te ervaren hoe Christus op straat met je meetrekt.” Op zondag 24 september sluit De Diaconale Stad Roosendaal zich officieel aan bij Sant’Egidio. Cas van Beek is voormalig pastoraal werker en van het begin af aan betrokken bij De Diaconale Stad Roosendaal. Hij vertelt over de nieuwe stap.
De Diaconale Stad begon in 2009 vanuit een aantal Roosendaalse parochies en het Bisdom Breda. Cas van Beek: “Als pastoraal team wisten we dat er een proces moest komen richting één parochie, beter gezegd één gemeenschap van katholieken in Roosendaal en Nispen. We zagen ook dat elke parochie (Emmaüs, Onze Lieve Vrouwe, Moeder Gods) eigen diaconale groepen had. We zochten daarnaast naar een gezamenlijk gedragen project, dat samenwerking zou genereren en dat ook weer nieuwe parochianen zou kunnen aanspreken.”
Vriendschap, gebed en gemeenschap
De startgroep zocht een basis en vond die bij de Sant’Egidio beweging in de aandacht voor vriendschap, gebed en gemeenschap. “Vriendschap wil zeggen dat je niet boven de mensen gaat staan en bereid bent om contact te leggen op tijden die zinvol zijn,” legt Cas uit. “Dat is niet per se op maandag tot en met vrijdag. En vriendschap ontstaat alleen wanneer je een klik bereikt met een vreemde, die misschien heel anders leeft dan jij. Gebed gaat vooral om nabijheid en vriendschap, als onze kleine bijdrage aan een betere wereld. Gebed wijzigt onze rompstand. Jij of ik maken de wereld niet. Voor het inoefenen van die andere houding gingen we graag naar Sant’Egidio Antwerpen en later naar de jaarlijkse bijeenkomst in Apeldoorn en in Amsterdam. Zo werden we ons ook bewust dat een relatie met een vreemde aangaan vanzelfsprekend betekent dat je ook onderling aandacht voor elkaar hebt. Je bent geen ‘werkgroep’, maar een gemeenschap.”
Cas van Beek bij het Speel- Leerhuis, een onderdeel van De Diaconale Stad Roosendaal en de Sint Norbertusparochie. (Foto: Ramon Mangold)
Zo is Sant’Egidio de laatste jaren een bron van inspiratie is geweest. Cas: “Samen met anderen werk je een christelijke benadering van de medemens uit. De basis zijn het gebed en het evangelie, meteen gevolgd door het doen. Je hoort de ervaringen van andere gemeenschappen uit Antwerpen, Apeldoorn en Amsterdam en kijkt – als lokale gemeenschap – hoe je die aanpak en ervaringen het beste kunt vertalen naar je eigen situatie. Je hoeft het wiel dus niet opnieuw uit te vinden.” Door samen op te trekken en op te komen voor echte aandacht, kan er ook een gezamenlijk signaal worden afgegeven aan de samenleving. Die aandacht is wezenlijk, benadrukt Cas. “Als gemeenschap nodigen we medeparochianen en iedere mens ‘van goede wil’ uit samen naar buiten te gaan ‘de straat op’ en te kijken waar menselijke aandacht en steun gewenst is. Om op basis van wat je ziet, te kiezen wat je gezamenlijk kunt bijdragen vanuit die houding van vriend willen zijn.” De ervaring is dat er dan inderdaad weer andere parochianen mee willen werken dan de mensen die al goed doende zijn bijvoorbeeld als koster of koorlid.
‘Dan is geloof een realiteit die je overkomt’
“De aansluiting bij Sant’Egidio verdiept ook ons geloof,” voegt Cas eraan toe. “Als je bereid bent die vriendschap met een mens in nood aan te gaan, gebeurt er iets met jezelf. Het lijkt dat je alleen maar iets weggeeft: aandacht et cetera. Maar onze ervaring is dat we er veel voor terug ontvangen van senioren en zeker ook van kinderen met weinig kansen in onze maatschappij. Zo geeft jouw aandacht gezicht aan de gedachte dat geloof je hele leven kan doordesemen en zich niet beperkt tot een zondagmorgen of een deel van je privétijd.”
“Het doet mij sterk denken aan Franciscus die, geboren in een welgestelde familie, op meerdere manieren op zoek ging naar wie God en Christus voor hem waren. En dus restaureerde hij een kapelletje, maar ging ook een periode melaatsen verplegen, gaf alles weg in de hoop zo Christus te vinden. Zo zocht hij naar wie Christus nu eigenlijk is en vond hij Christus ook. Zo kunnen ook wij, door op basis van gelijkheid en respect met vreemden op te trekken, Christus naast ons vinden en dat is bijzonder. Dan is geloof geen aanname van een wereldbeeld, maar een realiteit die je overkomt.”
“De weg van Sant’Egidio is zeker niet de enige weg naar die essentie van geloof,” benadrukt hij. “Er zijn meerdere routes. Maar wij voelen ons sterk aangetrokken door die combinatie van ‘vriendschap’, ‘gebed en evangelie’ en ‘gemeenschap’. Ik heb trouwens het gevoel dat we vingeroefeningen aan het doen zijn in een nieuwe tijd, en dat we een oude roeping hernemen die in de vorige eeuw vorm kreeg in congregaties en derde ordes, anders gezegd: het religieuze leven. We horen de oproep om als gedoopten een antwoord te geven en door ons handelen een rol te spelen in het maatschappelijk leven. Dat kun je als parochiewerkgroep niet alleen, dat moet je in een grotere beweging samenbrengen om het echte kansen te geven.”
Overzicht
- 2009: Eerste bijeenkomst (14 juli) van de startgroep: pastoraal werkster Yvonne Heestermans (Parochie Moeder Gods), pastoraal werker Cas van Beek (Emmaüs parochie, Onze Lieve Vrouwe parochie), Jan Damen (Bisdom Breda).
- 2009: Officiële start van De Diaconale Stad Roosendaal (17 november). Begin van maandelijks gebed met daarna broodmaaltijd (en soep) in het H. Hartkloostertje in Kalsdonk.
- 2010: Opstarten van het project ‘Maatjes voor senioren’ (februari-mei). In september werken voor het eerst leerlingen van het Norbertuscollege mee in het kader van hun maatschappelijke stage.
- 2012-2013: Voorbereiding van een kinderopvang in Roosendaal West (december 2012–augustus 2013), een wijk met lage huren, veel ouders van buitenlandse afkomst met Nederlandse kinderen.
- 2013: Start van het Speel- Leerhuis (19 augustus) elke woensdagmiddag, behalve basisschoolvakanties. In augustus 2015 uitgebreid met Huiswerkbegeleiding.
- 2015: Voor het eerst werden op eerste kerstdag met ‘Een ander kerst’ 25 mensen ontvangen (aangedragen door wijkverpleging en andere hulpverleners) voor een gezellige middag en maaltijd. Ieder had een gastheer/gastvrouw (jong en oud). In totaal waren 35 vrijwilligers actief op eerste kerstdag.
- 2017: Aansluiting bij Sant’Egidio als Gemeenschap van Sant’Egidio Roosendaal (24 september)
