Midden in het Zeeuws-Vlaamse polderland ligt het Naropa-Instituut, een boeddhistisch studie- en retraitecentrum. Op 20 juni 2007 bezocht bisschop Muskens deze spirituele plaats. De Tibetaanse leraar Lama Karta en vertegenwoordigers van de Boeddhistische Unie Nederland en de Boeddhistische Unie België ontvingen hem.
Groeiende belangstelling voor boeddhisme
Het gesprek droeg een informatief en verkennend karakter. J.W. Houthoff, voormalig voorzitter van de Boeddhistische Unie Nederland en zijn Belgische evenknie F. Goetghebeur gaven inzicht in de structuur van de boeddhistische organisatie in beide landen. Volgens beiden groeit de belangstelling voor het boeddhisme. In Nederland leven naar schatting 200.000 boeddhisten, in België 100.000. Beide unies overkoepelen de verschillende boeddhistische tradities. Zij behartigen de belangen van de boeddhisten bij de overheid.
Dialoog van de ervaring
De boeddhisten spraken met de bisschop intensief over de interreligieuze dialoog. Hierin spelen in beide landen abdijen en kloosters een belangrijke rol. Bisschop Muskens benadrukt dat de eigen religieuze ervaring uitgangspunt voor een andere ontmoeting moet zijn. Hiermee zijn al goede ervaringen opgedaan. Frans Goetghebeur vertelde dat in het boeddhistisch centrum te Huy christelijke en boeddhistische monniken elkaar eens ontmoetten. “Zij spraken over meditatie. Tijdens deze bijeenkomst maakten zij een pelgrimage vanuit de collegiale kerk naar het boeddhistisch centrum. Tijdens deze tocht raakten zij met elkaar in gesprek over de betekenis van het onderweg zijn. Zij raakten aan ieders geestelijke ervaring.”
Ontmoeting in het verleden
Bisschop Muskens hield een pleidooi voor historisch onderzoek. “Ik wil graag weten op welke wijze christenen en boeddhisten elkaar ontmoetten in Alexandrië. Dat was in het begin van onze jaartelling een smeltkroes van geestelijke stromingen. De bekende theoloog De Lubac heeft eens opgemerkt dat het theologisch systeem van Origines (rond 250) grote overeenkomsten vertoont met de Grote Weg van het Boeddhisme. Er waren ook boeddhistische centra aan de Euphraat. Er moet ongetwijfeld interactie tussen boeddhisten, Griekse en christelijke denkers zijn geweest. We weten hier nog te weinig van. Hier is zeker een rol weggelegd voor onze theologische faculteiten.”
Tibet in de polder
De boeddhisten kochten het voormalig vormingscentrum Hedenesse bij Cadzand in 2004. In 2005 is het complex feestelijk geopend. Het is genoemd naar Naropa. Deze leefde in de elfde eeuw en wordt beschouwd als een van de belangrijkste boeddhistische leraren uit de geschiedenis van het boeddhisme in India. Hij oefende een grote invloed uit op het Tibetaans boeddhisme. Hoewel het Naropa-Instituut zich plaatst in de Tibetaanse traditie, stelt het zich open voor elke boeddhistische stroming. Het is geen klooster, maar een centrum waar mensen retraites kunne volgen. In België zijn drie vergelijkbare instellingen (in elk landsdeel één) die samen met het Naropa-instituut een kring (Mandala) vormen. De spirituele leiding berust bij vier Lama’s die hun opleiding en vorming in Zuid-Oost Azië hebben genoten.
