Wereldziekendag wordt dit jaar op maandag 11 februari door de Rooms-Katholieke Kerk plechtig gevierd in Calcutta, India, de stad waar Moeder Teresa zich inzette voor de armsten en de zwaksten van de samenleving. Paus Franciscus verwijst in zijn boodschap voor Wereldziekendag naar de heilige Moeder Teresa als een voorbeeld van naastenliefde, iemand die de liefde van God voor de armen en de zieken zichtbaar maakte.
Belangeloze liefde
“De heilige Moeder Teresa helpt ons begrijpen dat het enige criterium van handelen de belangeloze liefde jegens allen moet zijn, zonder onderscheid in taal, cultuur, bevolkingsgroep of godsdienst,” schrijft paus Franciscus. Belangeloosheid kenmerkt het handelen van vrijwilligers die in de sociale sector en in de gezondheidszorg zo belangrijk zijn “en die op een welsprekende wijze de spiritualiteit van de Barmhartige Samaritaan naleven.”
In zijn boodschap voor Wereldziekendag spreekt paus Franciscus zijn dankbaarheid uit voor de rol die vele vrijwilligers belangeloos vervullen in onder meer de gezondheidszorg. Hij noemt hun inzet van fundamenteel belang en een teken van de aanwezigheid van de Kerk op die plekken waar mensen om zorg en hulp vragen.
De paus benadrukt dat de gave van vrijwillig iets doen voor een ander pas een echte gave is als iemand ook zichzelf geeft. Dat gaat verder dan het geven van een cadeau of iets dat de ander nodig heeft. “Een gave is vóór alles wederzijdse erkenning, met het onontbeerlijke karakter van een relatie. In de gave ziet men Gods liefde weerspiegeld, liefde die haar hoogtepunt vindt in de menswording van zijn Zoon Jezus en in de uitstorting van de Heilige Geest.”
Een belangeloze vriend
“Een vrijwilliger is een belangeloze vriend aan wie men zijn gedachten en emoties kan toevertrouwen; door te luisteren schept hij de omstandigheden waardoor de zieke in plaats van passief de zorg te ondergaan actief speler wordt in een wederzijds contact, waarin hoop kan worden hersteld en openheid ontstaat voor het accepteren van behandelingen.”
De dimensie van de “belangeloosheid zou vooral katholieke instellingen van de gezondheidszorg moeten bezielen, “omdat ze worden gekenmerkt door de logica van het evangelie, zowel in de meest ontwikkelde, als in de meest behoeftige streken van de wereld.” De paus benadrukt daarom dat katholieke instellingen geroepen zijn “om op verschillende niveaus de cultuur van de belangeloosheid en de gave te bevorderen.”
“Wanneer wij geboren worden, hebben wij om te leven de zorg van onze ouders nodig en in iedere fase en etappe van het leven zullen wij er nooit in slagen ons geheel te bevrijden van de behoefte aan en de hulp van anderen”, schrijft de paus. Dat kenmerkt ons als schepsel. “Een eerlijke erkenning van deze waarheid nodigt ons uit om nederig te blijven en moedig de solidariteit te beoefenen als een voor het bestaan onontbeerlijke deugd.”
(Foto: Ramon Mangold)