Deze maand verscheen de Monitor Kerkbalans 2014. Deze Monitor wordt jaarlijks gemaakt door onderzoeksbureau Kaski op verzoek van de Interdiocesane Commissie Geldwerving (IDG) van de Nederlandse bisdommen.
Jaarlijks onderzoekt het Kaski voor de bisdommen hoe actief parochies zijn in het benaderen van hun (niet-betalende) parochianen voor Kerkbalans en in het beïnvloeden van geefgedrag. Het Kaski meet de totale activiteit van een parochie met betrekking tot Kerkbalans: de activiteitsscore voor de uitvoering van Kerkbalans.
In deze activiteitsscore worden de volgende kenmerken meegenomen:
- Persoonlijk contact met parochianen bij afgeven materiaal of ophalen reacties
- Zelf samengestelde tekst of volledig zelf samengestelde folder
- Noemen van een richtbedrag (of richtpercentage)
- Verzoek om verhoging van de bijdrage
- Informatie over de financiële situatie
- Informatie over schenkingen
- Specifieke benadering weifelaars
- Specifieke benadering afhakers
- Specifieke benadering structurele niet-bijdragers
- Eerst kennismaken nieuwe parochianen voorafgaand aan de benadering voor Kerkbalans
Beïnvloeding van geefgedrag
Op alle kenmerken kan een parochie ‘ja’ scoren; indien alle kenmerken met ‘ja’ worden beantwoord, resulteert dit in een maximale score van tien. De Monitor Kerkbalans 2014 geeft aan dat ongeveer een derde van de parochies redelijk tot veel activiteiten rond Kerkbalans uitvoert. Twee derde van de parochies maken dus minder werk van beïnvloeding van de bijdrage. De uitdaging blijft onverminderd om de parochies aan te zetten tot en te ondersteunen bij een meer optimale uitvoering van Kerkbalans.
Aanpak Kerkbalans
Een positieve conclusie van de monitor is dat veel fusieparochies een uniforme aanpak van Kerkbalans kennen: de uitvoering is op de verschillende locaties hetzelfde. Ook zijn er in vergelijking met voorgaande jaren meer parochies met ruim voldoende vrijwilligers voor de uitvoering van Kerkbalans en wordt in steeds meer parochies eerst kennisgemaakt met nieuwe parochianen alvorens ze voor Kerkbalans worden benaderd. Maar ondanks de verbetering van het aanbod van vrijwilligers geldt dat steeds minder parochies persoonlijk contact hebben met hun parochianen bij de benadering voor Kerkbalans. Zeer weinig parochies rapporteren in het materiaal van Kerkbalans over de activiteiten die zij doen of van plan zijn te gaan doen.
Inzet van Navision
Veel parochies vinden hun leden- en financiële administratie ruim voldoende op orde. Dat is een verbetering ten opzichte van eerdere jaren. Maar de module Kerkbijdrage wordt hierbij niet veel gebruikt, zeker niet wat betreft de mogelijkheden om groepen parochianen te selecteren. Niet-bijdragende groepen parochianen worden slechts op zeer beperkte schaal specifiek benaderd. Zo worden parochianen die recent zijn gestopt met bijdragen (‘weifelaars’) maar in ongeveer 5% van parochies specifiek benaderd. Dat geldt ook voor parochianen die al wat langer geleden zijn gestopt (‘afhakers’) en parochianen die nog nooit hebben bijgedragen (‘structurele niet-bijdragers’).
Bisdom van Breda
Gerrit van Dieren, coördinator voor Kerkbalans in het bisdom van Breda, zegt naar aanleiding van de monitor dat de ledenadministratie en de financiële administratie een aandachtspunt moeten blijven voor parochies en dat de module Kerkbijdrage van Navision beter kan worden ingezet. Hij signaleert verder dat de persoonlijke benadering achterblijft bij wat parochies in andere bisdommen doen.
De afgelopen jaren zag hij dat parochies minder materiaal bestelden bij het bisdom voor de actie Kerkbalans. Uit de Monitor Kerkbalans blijkt dat parochies echter relatief vaak een eigen folder maken. “Een eigen ontwerp is goed,” aldus Gerrit, die er echter het pleidooi aan toevoegt van een persoonlijke aanpak, het segmenteren van doelgroepen en het toevoegen van een rapportage over de activiteiten van de parochie.
Bij de Actie Kerkbalans zijn resultaten soms heel concreet en meetbaar, bijvoorbeeld als een parochie een herinneringsbrief stuurt aan mensen die er nog niet aan toekwamen hun kerkbijdrage over te maken. Maar soms is het lastiger effecten te meten. De activiteitsscore van de monitor is daarom een welkome aanvulling. Van Dieren: “Hoe meer meer je doet, des te meer kans er is op effect.”
Het onderzoek
Voor de beantwoording van de onderzoeksvragen zijn in september 2014 alle 807 parochies in Nederland benaderd. De penningmeester (of iemand anders die nauw betrokken is bij Kerkbalans) werd verzocht een webenquête in te vullen over de uitvoering en de opbrengsten. De meeste parochies blijken mee te doen aan Kerkbalans (naar schatting 89%, waarvan de meeste parochies ieder jaar). Van de parochies die meedoen met Kerkbalans heeft 48% de vragenlijst ingevuld (348 parochies).
- De monitor Kerkbalans zal worden gepubliceerd op de website van het Kaski. Op de website van het Kaski zijn ook de monitors van voorgaande jaren geplaatst.
