Op dinsdag 5 april organiseerde het Sint Franciscuscentrum een impulsochtend voor ouders en geloof. Ongeveer 40 personen (pastorale beroepskrachten en vrijwilligers) uit het bisdom Breda en ook uit het bisdom ’s-Hertogenbosch bezochten de ochtend in de cursusruimte van het bisdomkantoor te Breda.
De deelnemers stonden stil bij de relatie tussen ouders en geloof. Brechje Loenen, projectmedewerker gezinspastoraat van het bisdom Breda, licht toe. “Parochies investeren veel in de sacramentencatechese. Vrijwilligers en pastorale beroepskrachten merken dat het veelal moeilijk is ouders hierbij te betrekken. De vraag is hoe deze betrokkenheid versterkt kan worden. We zijn op zoek gegaan naar initiatieven die hieraan een bijdrage kunnen geven.”
‘Famcat’: catechese met het hele gezin
Namens de bisschop opende secretaris-generaal Ben Hartmann de ochtend. Brechje Loenen, leidde deze ochtend met hem. Pieter Wieers, als diaken verbonden aan de Onze Lieve Vrouwekathedraal te Antwerpen, beet het spits af met een inleiding over ‘Famcat’. Dit project ontstond toen de vormselvoorbereiding binnen de zeven Antwerpse centrumparochies in een crisis verkeerde. De parochiële groepjes waren klein en de opkomst was laag. Men besloot te komen tot een sanering van de voorbereiding en de eucharistie centraal te stellen omdat in de Kerk alles daarmee begonnen is.
Diaken Pieter Wieers vertelde over de opzet en de ervaringen. “De vormelingen komen maandelijks op zondag bijeen. Bij deze bijeenkomst wordt het hele gezin betrokken. Voor de eucharistieviering is er een catechetische sessie. Na de eucharistieviering eten de deelnemers gezamenlijk. Dit is een belangrijk moment, waarin iedereen beleeft dat we gezamenlijk familie van Jezus Christus zijn. Mensen vinden een goed verzorgde eucharistieviering bovendien echt mooi.”
Het evangelie in het dagelijks leven
Het Famcat-model heeft zich verder ontwikkeld. Naast vormselgroepen zijn er nu ook groepen voor peuters, eerste communicanten en ‘plussers’ (jongeren die het vormsel hebben ontvangen). De methode maakt de inhoudelijke keuze om Jezus Christus centraal te stellen, over Hem te spreken en de evangelieverhalen te vertellen en deze te linken met het dagelijks leven. “Voor ouders en broertjes of zusjes is het belangrijk dat het evangelie te maken heeft met je dagelijks leven: dat Jezus mij helpt om keuzes te maken, dat Hij mijn angst overwint,” aldus diaken Wieers.
Omdat de opkomst bij eerdere catecheses zo laag was, is men gericht aan huisbezoek gaan doen. Dit heeft een positief effect op de deelname. Een groot voordeel is ook de persoonlijke ontmoeting met de ouders en hun gezinnen. Wieers benadrukte dat niet alles vanzelf is gegaan. “Op z’n Antwerps gezegd, we zijn ook op onze smoel gegaan.”
Famcat in het bisdom Breda
Op de bijeenkomst vertelde Lenie Robijn, pastoraal werkster van de Sint Annaparochie (Steenbergen) en de H. Christoffelparochie (Halsteren), over haar praktijkervaringen met Famcat. Lenie heeft de methode geïntroduceerd, omdat catechese een essentiële pijler is binnen de zending van de Kerk. In deze tijd groeien wij naar een keuzechristendom. We kunnen, aldus Lenie Robijn, het geloof niet meer vooronderstellen maar we moeten het voorstellen. De methode sluit hierop aan.
Het is belangrijk dat ouders meegenomen worden op de geloofsweg van hun kinderen, benadrukte Lenie om daarna de gang van zaken in haar parochies te schetsen. Binnen de voorbereiding op de eerste communie zijn er familievieringen op zondag met aansluitend een catechetische bijeenkomst voor communicanten, ouders, broers en zussen. Bij de vormselvoorbereiding, die op avonden plaatsvindt, is ook het maaltijdelement opgenomen. Zo leren de vormelingen, die uit verschillende dorpen komen, elkaar beter kennen. Dit versterkt de saamhorigheid. Daarnaast zijn er gezamenlijke bijeenkomsten van ouders en vormelingen.
Groeien in geloof
Kinderpsychologe Carolijn van Voorst van Samuel Advies beklemtoonde dat wij zaaien, maar God de wasdom geeft. De catecheet is zelf leerling en mag zich steeds afvragen waar hij kan groeien in geloof. De catechese is erop gericht een persoonlijke relatie met Jezus Christus te ontwikkelen. We mogen inzetten op bewuste gelovigen die Jezus Christus echt leren kennen.
In dit proces onderscheidt zij vijf stappen. Het begint bij het vertrouwen in de boodschap en de boodschapper. Van spirituele nieuwsgierigheid en spirituele openheid groeit de mens naar een zoekende houding, waarin hij op zoek gaat naar God. Op het eind van het proces kan hij een bewuste keuze maken om leerling van de Heer te worden.
Ze adviseerde flexibiliteit in methodes. De wereld verandert snel en wat bij de ene groep lukt, kan bij een andere niet werken. Ze gaf enkele praktische tips om ouders te betrekken. In de pauze konden de aanwezigen de boekentafel van kinderwerk Samuël bekijken.