Op 26 september was er voor de eerste keer een bisdombreed pastoor-teamleidersoverleg. Het overleg vindt normaliter elk kwartaal per vicariaat plaats. Het is een ontmoeting van pastoors en teamleiders met de vicaris en stafmedewerker van het vicariaat voor onderling overleg, om diocesaan beleid toe te lichten en ontwikkelingen in de parochies met elkaar te delen. Sommige thema’s spelen in beide vicariaten. Daarom kwamen deze keer de pastoors en teamleiders uit het het hele bisdom samen.
In de Johanneszaal in Bovendonk blikten ze terug op de VPV-dag (Voortgezette Pastorale Vorming) en spraken over het diocesaan beleid met betrekking tot het gebruik van kerkgebouwen.
VPV-dag
Bij de laatste VPV-dag voor alle pastorale beroepskrachten werd het boek ‘Vreemdelingen en priesters’ van Stefan Paas behandeld. Deze auteur gebruikt het begrip ‘ballingschap’ om de situatie van de Kerk in deze tijd aan te duiden. We zijn weggevoerd uit een vertrouwde wereld waarin de Kerk een herkenbare, betekenisvolle en gewaardeerde plaats in de samenleving had, naar een nieuwe omgeving die nog niet vertrouwd is. Soms lijkt het alsof we met lege handen staan. De pastoors en teamleiders spraken door over deze thematiek. Hoewel het begrip ‘ballingschap’ niet door ieder herkend werd, vonden de meesten het wel een sterk beeld. Het volk Israël kon in de ballingschap als volk blijven bestaan en haar geloof behouden, omdat het zijn identiteit wist te bewaren en met die identiteit deelnam aan het sociale leven. Dat is de uitdaging voor Kerk en pastoraat in onze tijd, gaven de pastoors en teamleiders aan: we moeten onze identiteit als gelovigen bewaren en versterken en van daaruit deelnemen aan het maatschappelijk leven. Authentiek zijn in geloof en leven, en open staan voor de medemensen die we mogen ontmoeten.
Kerkgebouwen en gebouwenplannen
Geerten Kok, bisschoppelijk gedelegeerde kerkopbouw, lichtte vervolgens de mogelijkheden toe die parochies hebben bij het benutten van hun kerkgebouwen. Alle parochies stellen gebouwenplannen op, waarin aangegeven wordt welke bestemmingen de (kerk)gebouwen van de parochie krijgen. Kerkgebouwen die voor de eredienst bestemd blijven kunnen een functie krijgen als parochiekerk, als kerk, of als kapel. Dat maakt maatwerk in een parochie mogelijk.
- De ‘parochiekerk’ is het kerkgebouw, waarin de liturgie van de Kerk in haar volheid wordt gevierd, met op elke zondag op een vast tijdstip de viering van de eucharistie. De kerkelijke (hoog)feesten en het Paastriduüm worden in de parochiekerk gevierd, en ook het vormsel en de eerste communie. Ook gelegenheidsvieringen (doop, huwelijk, uitvaart) kunnen in de parochie worden gevierd, net als vieringen door de week. Elke parochie dient een parochiekerk aan te wijzen.
- In een ‘kerk’ wordt op zondag zo veel als mogelijk de eucharistie gevierd, maar de liturgie van de Kerk wordt niet volledig aangeboden. Vieringen door de week zijn mogelijk, net als gelegenheidsvieringen.
- In een ‘kapel’ kan door de week een viering plaatsvinden en gelegenheidsvieringen kunnen in een ‘kapel’ worden verzorgd. Op zondag of zaterdagavond worden er geen vieringen gehouden. Een kerkgebouw met een kapelfunctie wordt wind-waterdicht gehouden. Parochianen rond dit gebouw worden uitgenodigd om in het weekend zoveel als mogelijk deel te nemen aan de vieringen in de parochiekerk of kerken van de parochie.
Pastoors en teamleiders gaven aan dat de verschillende functies van kerkgebouwen het mogelijk maken om een gebouwenplan op te stellen dat past bij de vraag wat de parochie nodig heeft, en dat zo een zo groot mogelijk draagvlak bij de parochianen kan krijgen.
(Foto: Ramon Mangold)