Op zondag 18 juni 2017 vierde de Nederlandse kerkprovincie het Hoogfeest van Sacramentsdag. Onder een strakblauwe hemel trokken in het Bisdom Breda op verschillende plaatsen Sacramentsprocessies uit, zoals in Kwadendamme en in Fijnaart. In Fijnaart is de processie nauw verbonden met het sacramentswonder van de Niervaert.
De Sacramentsprocessie trok rond de rooms-katholieke kerk in dit voornamelijk protestantse dorp. De processie kende een ingetogen karakter. Achter de kruisdrager liepen de gelovigen, enkele communicanten en leden van het Gilde van het heilig Sacrament van de Niervaert in hun blauwe mantels.
‘Ik ben onder de indruk’
Voor Jan Jonk, bestuurslid van het gilde, was het zijn derde processie in zeven dagen. “Op zondag 11 juni 2017 liepen we de heilig Bloedprocessie in Hoogstraten, op donderdag 15 juni de Sacramentsprocessie op het Begijnhof in Breda en vandaag Fijnaart,” vertelt hij. “De processie in Hoogstraten was de grootste. In Hoogstraten is de bloedprocessie een gemeenschapsgebeuren. Zelfs de leerlingen van openbare lagere scholen doen mee. De processie op het Begijnhof is bescheiden. Dit jaar had deze een extra cachet. Vanwege het 750-jarig bestaan van het Begijnhof waren de relieken van de heilige Juliana van Luik uitgestald.” Juliana van Luik of Juliana van Cornillon was een augustines. Zij leefde in de dertiende eeuw. De heilige Juliana van Luik speelde een grote rol bij het ontstaan van Sacramentsdag. Jan Jonk: “Vandaag zijn we aanwezig bij deze processie. Ik ben onder de indruk van de stille devotie van de gelovigen in Fijnaart.”
Jezus: het Levend Brood voor ons
Voorafgaand aan de processie celebreerde bisschop Liesen de eucharistieviering in de kerk van Fijnaart. Emeritus-pastoor G. Dirven concelebreerde, terwijl diaken M. Bastiaansen liturgische assistentie verleende. Het St. Jacobuskoor onder leiding van Jack Vermeulen verzorgde de liturgische gezangen. Bisschop Liesen wees er in zijn voorwoord op dat we tijdens deze eucharistieviering stilstaan bij het Wonder van de Niervaert, maar dat het sacrament zelf het eigenlijke wonder is. In zijn homilie werkte de bisschop dit verder uit. Jezus Christus zocht steeds mensen om met Hem mee te doen. Hij verbindt zich met ons. Zelf is Hij verbonden met God. Hij is de Zoon van God. Dit openbaart Hij door de woorden te gebruiken, waarmee God zichzelf bekend heeft gemaakt. God heeft zich aan Mozes laten kennen met de woorden: ‘Ik ben die ben.’ Jezus noemt zichzelf het Brood des Levens. Dit brood is niet alleen bedoeld voor ons aardse leven, maar voor het eeuwig leven. In het Brood dat Jezus is, ontvangen wij de kiemen voor het eeuwig leven. Jezus kiest ervoor het Levend Brood te zijn voor ons, aldus bisschop Liesen. Dat is het mysterie van het geloof.
Het wonder van het Sacrament van Niervaert. Detail glas-in-lood-raam kapel bisschopshuis. (Foto: Bisdom Breda)
Heilig Sacrament van Niervaert
Het Heilig Sacrament van Niervaert verwijst naar een middeleeuws hostiewonder, een Heilige Miraculeuze Hostie, die vanaf de late middeleeuwen te Breda werd vereerd. In het begin van de 14e eeuw vonden turfstekers te Niervaert (=Niervaart) in het huidige Klundert in de grond een hostie waaruit bloed vloeide. Zij werd in plechtige processie naar de kerk overgebracht, waar zij spoedig het voorwerp van bijzondere verering werd. In 1449 werd de heilige hostie naar Breda gebracht.
