“Elke daad die je doet is een gelovige daad. Dus als je afval scheidt, als je bewust wat minder consumeert en let op wat je koopt, is dat een gelovige daad en dat heeft effect. Daarmee geeft paus Franciscus hoop. Elke daad die iets toevoegt aan die beweging naar een betere wereld, naar een wereld die toekomst heeft, heeft zin. Dat is een hele hoopvolle boodschap.” Gerard Moorman is theologisch stafmedewerker bij de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR). Van zijn collega’s kreeg hij de bijnaam ‘de groene secretaris’. In de laatste podcast van Katholiek Leven spreekt hij over Laudato si’. Deze encycliek van paus Franciscus over het milieu verscheen vijf jaar geleden.
“Het is een geweldig document”, vertelt Gerard Moorman, “nog steeds actueel of zelfs actueler dan vijf jaar geleden.” En de boodschap van Laudato si’ zal de komende jaren niets aan betekenis inboeten, benadrukt hij. De tekst verscheen voorafgaand aan de klimaattop van Parijs. Verschillende kerken en religies gaven voor die top verklaringen uit en met Laudato si’ “legde paus Franciscus behoorlijk zijn gewicht in de schaal.”
“Het is geen keuze voor het milieu en tegen mensen. Het is een keuze voor allebei.”
Zijn er door Laudato si’ de afgelopen jaren dingen veranderd? Welke impact had het document en wat is de belangrijkste boodschap? Over dat laatste zegt Gerard Moorman: “Het is geen keuze voor het milieu en tegen mensen. Het is een keuze voor allebei. De belangrijkste boodschap van Laudato si’ is het verband tussen de sociale en ecologische problematiek. De manier waarop wij met mensen omgaan, heeft zijn weerslag op hoe wij met het milieu omgaan. En andersom.”
Paus Franciscus is niet de eerste paus die aandacht vraagt voor het milieu. Paus Benedictus kreeg voor hem al de bijnaam ‘de groene paus’. Maar Laudato si’ doet wel iets nieuws.
“We zijn broeders en zusters van de aarde.”
“Het Vaticaan heeft zich al sinds de jaren ’60 uitgelaten over de milieuproblematiek. Paus Paulus VI sprak begin jaren ’70 al heel duidelijk over de toekomst van de aarde. Paus Johannes Paulus II wees op de opdracht om zorgzaam om te gaan met de schepping als een gave van God. De term ‘ecologische bekering’ komt, meen ik, van hem. Paus Benedictus XVI was heel consequent in die boodschap van zorg voor de schepping. Onder hem werd ook het dak van de aula van het Vaticaan vol gelegd met zonnepanelen. Het Vaticaan is volgens mij de eerste klimaat neutrale staat ter wereld. Maar Laudato si’ gaat verder. In de plaats van de mens als rentmeester, die wat boven en buiten de schepping staat, komt een ander beeld: we zijn broeders en zusters van de aarde. Als schepselen van God zijn we verbonden met elkaar. We zijn familie.”
“De mens heeft enorme talenten en gaven die anders zijn dan de andere schepselen en daarmee ook grote verantwoordelijkheid”, vertelt Gerard Moorman. “Iedereen heeft zijn eigen talenten en komt met een bepaalde gave in de wereld. En al die gaven zijn nodig om voorwaarts te gaan. Vind jouw gave en wees je bewust hoe je daarmee kunt bijdragen aan het geheel. Je hoeft niet alles te kunnen, maar doe wat je kan en lever zo een positieve bijdrage aan een wereld die toekomst heeft.”
- Download Laudato si’ in de Nederlandse vertaling van rkkerk.nl
- Vanwege het jubileum van vijf jaar Laudato si’ worden geloofsgemeenschappen wereldwijd uitgenodigd om met activiteiten aan te sluiten bij de Laudato si’ week van 16 tot 24 mei
Gerard Moorman (foto: Katholiek Leven)
