Op 5 december 2008 reikte gedeputeerde Brigitte van Haaften-Harkema op feestelijke wijze de eerste restauratiecheques uit aan eigenaren van Brabantse monumenten. In totaal voor ruim € 18 miljoen. Hiervan is voor kerken in het bisdom van Breda ruim € 10 miljoen beschikbaar.
Vreugde over resultaat.
Frank van der Linden, hoofd van de afdeling bouwzaken van het bisdom van Breda, is blij met dit resultaat. “We hebben er hard voor gewerkt. Van de acht plannen die er in 2007 ingediend zijn, zijn er zes door de provincie gehonoreerd, twee door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg.”
“Het is geen subsidie van het volledige bedrag,” verduidelijkt hij. “Het subsidiebedrag is 70% van de vastgestelde subsidiabele kosten. Het is aan de eigenaren het resterend deel bij elkaar te brengen. Dit is altijd nog ruim 6 miljoen euro. Dit kunnen ze doen door het aanschrijven van externe geldschieters en het voeren van acties.”
Volgens Van der Linden zijn veel parochies verheugd over het resultaat. “Sommige verzoeken zijn herhaaldelijk afgewezen. Ze zijn erg blij dat ze nu verder kunnen.”
Rol afdeling bouwzaken
De afdeling bouwzaken van het bisdom speelt een belangrijke rol bij subsidieaanvragen voor kerken. Frank van der Linden. “We maken de totale restauratieplannen en verzorgen het hele traject van subsidieaanvragen met de daarbij behorende vergunningen. Als afdeling kunnen we ook invloed uitoefenen bij subsidiërende instanties als gemeentes, provincies en de Rijksdienst voor Monumentenzorg. We kunnen de noodzaak voor het herstel duidelijk maken.”
Bestek maken
Frank van der linden legt duidelijk uit wat het maken van plannen inhoudt. “Het gebouw moet volledig geïnspecteerd en geïnventariseerd worden. Hierna moeten we het bestek (de technische omschrijving), de begroting, detailfoto’s en detailtekeningen maken. Dit kost ons ongeveer een half jaar. We moeten ook de benodigde vergunningen van de gemeentes verkrijgen.”
Vergunningen
“Als dit klaar is, dienen we de plannen en de vergunningen in bij de Rijksdienst voor Monumentenzorg (tegenwoordig Rijksdienst voor Archeologie, Cultuur en Monumenten, RACM). Daarna is het wachten. Minimaal toch zeker een half jaar. De Rijksdienst kent verschillende categorieën zoals orgels, woonhuizen en boerderijen én molens. Kerken horen tot de categorie ‘Overige gebouwen’.”
Restauratietraject
“Mijn ervaring is dat een restauratietraject, van het maken van de plannen tot de voltooiing van de restauratie, gemiddeld zo’n acht jaar in beslag neemt. Bij een afwijzing van de aanvraag begint het traject weer opnieuw. Daardoor duurt alles langer. Het leuke is nu dat door de toekenning van de subsidies door de provincie deze termijn aanzienlijk is teruggebracht.”
Machtiging
“Als de plannen goedgekeurd zijn en de subsidiebeschikkingen binnen zijn, zal met bisschoppelijke machtiging tot daadwerkelijke uitvoering over worden gegaan,” vervolgt Van der Linden. “Deze machtiging is noodzakelijk. De bisschop bekijkt hierbij ook de pastorale en liturgische kant. Deze wegen eveneens zwaar mee.”
Partijen bijeen
“Als de bisschop zijn bisschoppelijke goedkeuring (de machtiging) gegeven heeft, brengen we alle partijen zoals het parochiebestuur, de aannemer en onderaannemers en ook de controlerende instanties als de RACM en de gemeente bij elkaar. Dan kan de restauratie beginnen. De duur van de restauratiewerkzaamheden variëren natuurlijk en is afhankelijk van de aard van de werkzaamheden.”
Structurele verbetering nodig
“De toegekende subsidies zijn mooi, maar niet voldoende”, meent het hoofd bouwzaken.
“Er zal een structurele verbetering moeten plaatsvinden in het verkrijgen van restauratiesubsidies. Kerken zijn immers belangrijke monumenten. In eerste instantie voor datgene waarvoor ze gebouwd zijn, dat staat voorop.”
Overzicht van gesubsideerde kerken en kapellen
Bergen op Zoom, Onze Lieve Vrouw van Lourdeskerk € 1.100.308,–
Etten-Leur, H. Lambertuskerk € 1.433.372,–
Molenschot, H. Annakerk € 761.088,–
Raamsdonk, H. Bavo € 1.814.838,–
Roosendaal, Kapelberg € 162.695,–
Roosendaal, Onze Lieve Vrouw van Altijddurende Bijstand € 1.775.471,–
Roosendaal, St. Joseph € 1.047.651,–
Wagenberg, H. Gummaruskerk € 2.303.893,–
