De Caritas van het Bisdom Breda stelt hongerdoeken beschikbaar voor de parochies rond de Vastenactie in de Veertigdagentijd. Ze doet dit in samenwerking met de missiesecretaris van het bisdom en het Sint Franciscuscentrum.
Parochies kunnen de hongerdoeken gebruiken voor catechetische en liturgische doeleinden tijdens de vastenperiode, oftewel de Veertigdagentijd. In de loop van de jaren zijn er ruim twintig hongerdoeken ontworpen in het kader van de Vastenactie.
De hongerdoek gaat terug op een oud, middeleeuws gebruik. Hij werd opgehangen tussen het middenschip en het priesterkoor om in de vastentijd het altaar te bedekken, waar de viering van de eucharistie plaatsvond. In een periode van inkeer wilde men het fraaie altaar met kostbare versieringen aan het zicht onttrekken: geen pracht en praal in een periode van vasten, inkeer en boetedoening. In de spiritualiteit van die dagen werd zo de afstand tussen God en mens benadrukt en werden mensen uitgenodigd om na te denken over hun leven in gelovig perspectief.
Wanneer de gelovigen de doek zagen hangen, wisten ze meteen: het is vasten. De doek werd dan ook al gauw ‘vastendoek’ of ‘hongerdoek’ genoemd.