Op donderdag 17 juli verzorgde bisschop Van den Hende de catechese voor de Nederlandse jongeren in Sydney. De catechese ging over de hoop. Het was de tweede in de trits liefde (mgr. Van Burgsteden), hoop (mgr. Van den Hende) en geloof (mgr. De Jong). De integrale tekst van alledrie de catecheses wordt opgenomen in een boekje dat na afloop van de WJD voor de pelgrims zal worden gemaakt. Hieronder reeds een korte samenvatting van de catechese van de bisschop van Breda.
Bisschop Van den Hende tijdens zijn catechese over de hoop. (Foto: bisdom Breda)
Spreekwoorden
Bisschop Van den Hende startte zijn catechese met enkele spreekwoorden en vraagt de jongeren erop te reageren. ‘Hopen tegen beter weten in’ wat betekent dat? “Dat is als je tegen beter weten in hoopt dat je voetbalclub kampioen wordt, terwijl dat eigenlijk niet meer kan,” zegt iemand. En ‘de hoop laat varen’? “Sommigen zagen de weinige douches die we hier hebben in de verblijfplaatsen van de groepen en dachten: laat varen alle hoop,” reageert een ander. Zo passeren nog enkele spreekwoorden meer de revue.
Goede moed?
Bisschop Van den Hende: “Hoop wordt in deze spreekwoorden verstaan als goede moed, op grond van een optimistisch karakter. Naast het woordenboek hebben we ook nog de Bijbel die iets zegt over hoop. Jullie hebben allemaal een Bijbel gekregen op deze reis en je kunt de passages als je wil nalezen.”
Bijbelteksten
De bijbelteksten die vervolgens in de catechese worden aangehaald zijn:
• Psalm 130: Ik wacht de Heer, ik wacht Hem, ik hoop op zijn belofte.
• Klaagliederen 3, 24-25: ‘Ik behoor aan de Heer’ zegt mijn hart, ‘Hij blijft mijn hoop’. Goed is de Heer voor wie hoopt, voor iedereen die Hem zoekt.
• Hebreeën 11, 1: Het geloof is de vaste grond van wat wij hopen, het overtuigt ons van de werkelijkheid van onzichtbare dingen.
• Hebreeën 6, 19: De hoop is het veilige en vaste anker van onze ziel.
Verankerd in God
“Hoop staat niet op zichzelf. Hoop als ‘anker’ is een teken van geloof. Het betekent dat je je niet mee laat voeren door de stroom, maar je verankerd weet in Iemand die je kracht van binnen geeft.
Hopen in bijbelse zin heeft te maken met je kracht en je toekomst weten te vinden in God zelf, met wie je verbonden bent, omdat Hij zich met jou verbindt en je niet in de steek laat. Hopen gebeurt niet op eigen kracht maar in het vertrouwen dat God ons leven draagt.
Hopen is een werkwoord. Telkens opnieuw wordt de hoop in ons gewekt, soms ook na een tijd van somberheid.
Hopen is een deugd: iets dat van God zelf komt en dat in ons mag groeien, dat we ons mogen eigen maken en in geloof mogen bewaren.”
In het licht van het geloof
“Hopen volgens het woordenboek daarentegen is hoop op eigen kracht. De ‘kampioen van de hoop’ is dan degene die altijd lacht, degene met de grijns op zijn gezicht. Maar in het licht van het geloof kun je zelfs hopen als het tegenzit. Als je gezakt bent voor je examen bijvoorbeeld. Omdat je weet dat God zich met je bemoeit. God heeft een plan met mij en dat gaat verder dan de dip waar ik nu in zit.”
Hoop in bijbelse zin
“Hoe komt de hoop dan bij mij? Hoop in bijbelse zin is gave van de heilige Geest. Je moet openstaan voor die gave. De Geest is niet krenterig. Zeven gaven van de Geest betekent dat je steeds opnieuw mag vragen. Niet dat je kaart na zeven keer vol is. Zo zijn er ook zeven beden in het Onze Vader. Dat betekent niet dat je na zeven keer je mond moet houden, maar dat je álles bij God neer kunt leggen. Zeven is het getal van de volheid.”
Uitnodiging
“In de doop heb je reeds de heilige Geest ontvangen. Daarna ben je opnieuw aangetreden voor het sacrament van het vormsel. De Geest mag in je doordringen zoals de zalf van het vormsel. Hij breekt niet bij je binnen als een breekijzer, maar nodigt je uit om Hem toe te laten.”
In kracht van de Geest
“De hoop als deugd is een hoop die niet bij een glimlach blijft of wanneer je denkt: het komt wel goed. We mogen hoop hebben in kracht van de heilige Geest, die trooster en helper genoemd wordt. Daarom is het belangrijk om de heilige Geest en zijn gaven toe te laten in je leven. De Geest is niet alleen aanwezig in jóuw leven, maar in ieder van ons, in de gemeenschap van de Kerk. Met de hulp van de heilige Geest zijn wij in staat elkaar te helpen om in geloof, hoop en liefde door te gaan.”
Sacramenten
“De sacramenten van doopsel en vormsel kun je maar één keer ontvangen. Maar de eucharistie kun je iedere dag opnieuw vieren en ontvangen. Als Jezus bij ons komt in de eucharistie dan is dat in de kracht van de heilige Geest. De Heer ontmoeten, rond Hem bijeenkomen, de heilige Geest ontvangen. Je laten voeden in de gemeenschap van de Kerk door de sacramenten. Dat is een voortdurend aanbod van de Kerk.
Maar je ontvangt niet alleen, je komt ook zelf iets brengen: je leven van elke dag, van wat je hebt gedaan, misschien kom je vergeving vragen.”
Drie kerkramen
“Geloof, hoop en liefde. Stel dat het drie kerkramen zijn. Van binnenuit zie je dat geloof in God helpt om, gedragen door de Geest, hoop te hebben. Uit geloof en hoop vloeien voort dat we liefde schenken.
Als je niet gelooft, en je zou buiten het kerkgebouw staan, zie je de liefde als eerste raam. En liefde kan aanstekelijk werken als een uitnodiging. Door de liefde kunnen andere mensen de hoop op het spoor komen en ontdekken dat liefde en hoop hun bron hebben in het geloof.”
