Ongeveer 120 pastorale beroepskrachten bezochten op 2 en 4 oktober de Voortgezette Pastorale Vorming van het bisdom Breda. Deze vond plaats in Centrum Bovendonk te Hoeven. Beide dagen hebben hetzelfde programma. Het thema luidde kort en krachtig ‘bidden’.
Bevordering spiritualiteit
Jos van Genugten, medewerker van de Pastorale Dienstverlening van het bisdom, coördineert het programma. De themakeuze vloeit voort uit het beleid van het bisdom zoals verwoord in de nota In de duizend gezichten van Uw volk. “In de Kerk gaat het om de ontmoeting met God, de gemeenschap met mensen en de zorg voor barmhartigheid. In die ontmoeting met God speelt gebed een grote rol. We zoeken Gods nabijheid in het gebed en ook door samen te zingen en in het onderlinge gesprek. Het bisdom zet daarom in op de bevordering van spiritualiteit. Ook andere onderdelen van het vormingsaanbod voor pastorale beroepskrachten sluiten hierbij aan,” aldus Jos van Genugten.
De dagen begonnen en sloten met een korte gebedsviering. Twee sprekers leidden het onderwerp in. Paul Reehuis, medewerker van het Titus Brandsma Instituut te Nijmegen en diaconaal actief in de binnenstad aldaar, verzorgde een fijnzinnige inleiding over bidden vanuit de Psalmen. De protestantse theologe Trees van Montfoort sprak over bidden en voorgaan in vieringen. In het middaggedeelte konden de deelnemers meedoen aan verschillende workshops.
Bidden is wederkerig
Paul Reehuis merkte op dat bidden tot de oudste menselijke handelingen behoort. Reehuis: “Het gaat in het gebed om de relatie tussen God en mens. De biddende mens gaat ervan uit dat er Iemand is die luistert. In de Psalmen zijn er ook teksten waarin de bidder klaagt dat God hem niet hoort. Omgekeerd beklaagt God zich ook dat de mens niet luistert. Aan beide kanten leeft een verlangen gehoord te worden. Bij de mens komt dit verlangen tot rust, wanneer iemand getuigt dat Hij hem gehoord heeft. Dit geldt in de Psalmen ook voor God wanneer Hij gehoord is door Zijn volk. Voor Hem is Zijn volk een belangrijke ander.”
“Voor ons is dit niet vrijblijvend,” vervolgde hij. “Wij moeten ons afvragen in hoeverre God een belangrijke ander is. Bidden is in de Psalmen een wederkerig activiteit van luisteren en gehoord worden.”
God een Iemand
Van Montfoort sprak vanuit haar ervaring als predikante in de Protestantse Kerk in Nederland. “Voor mij is een viering geen viering als je niet samen bidt,” stelde ze. Van Montfoort bereidt zich dan ook biddend voor op de kerkdiensten die ze leidt. “Voor de dienst probeer ik me open te stellen voor God. Wat hierbij helpt is het consistoriegebed dat de protestanten kennen. Voor de viering bidt de ouderling van dienst om zegen voor de dienst en de predikant. Dit gebed brengt je in een andere sfeer. De grondhouding in de dienst is er één van gebed.” Ze benadrukte dat het moeilijk is om anderen mee te nemen in gebed als je dit zelf niet doet. Ze erkende dat bidden niet eenvoudig is. “Het gaat erom dat je weet voor wie je staat. God is een levend Iemand. Hij is niet alleen een hoog ideaal of een sfeer van liefde.” Daar ligt voor haar de crux. In dit verband citeerde zij een uitspraak van de Joodse filosoof Abraham Heschel die eens schreef: “Wanneer God niet even werkelijk is, als ik ben, hoe zou ik dan kunnen bidden?”