De Jasna Gora in Czestochowa is het kloppend hart van het Poolse katholicisme en ook van Polen. Deze plaats is nauw verweven met de geschiedenis van Polen en het leven van de heilige paus Johannes Paulus II. Daarom bezochten de bedevaartgangers van het bisdom dit heiligdom op de derde dag van de bisdombedevaart.
Paus Johannes Paulus II bezocht tijdens zijn pontificaat Czestochowa bij elk bezoek aan Polen. Hij kende als geen ander de betekenis van deze bedevaartplaats. In 1382 stichtte de hertog van Oppole een klooster op de Jasna Gora. Hij vertrouwde dit klooster toe aan de in Hongarije gestichte orde van de paulijnen. Hij schonk hun ook de icoon van Czestochowa. Deze was afkomstig uit het westen van Oekraïne. Volgens de overlevering is hij geschilderd door Lucas, maar waarschijnlijk gaat het om een Byzantijnse icoon uit de zesde tot negende eeuw. De icoon bezat een wonderdadige kracht en trok al snel pelgrims aan, zodat Czestochowa al gauw uitgroeide tot een belangrijk bedevaartsoord. Er zijn tal van beslissende momenten in de Poolse geschiedenis waarop Czestochowa een grote rol speelde. Te denken valt aan de val van het communisme toen belangrijke personen als Lech Walesa steun en kracht vonden bij de Zwarte Madonna van Czestochowa.
In het compacte heiligdom zijn buiten de mooie zeventiende-eeuwse basiliek en het heiligdom vele mooie gebouwen en musea te bezichtigen. Deze geven, ieder op hun eigen wijze, een goede indruk van de geschiedenis van het heiligdom. Deze geschiedenis is nog niet voltooid. Daarvan getuigt de moderne kruisweg in het klooster van de paulijnen. Deze is in het begin van het millennium geschilderd door de Poolse kunstenaar Jezego Dudy Gracza. Hij verbindt de voorstellingen van het lijden van Christus met de geschiedenis van de Jasna Gora en de recente lijdensgeschiedeniis van het Poolse volk. Overal waar in de kruisweg Maria voorkomt, zie je een afbeelding van de Zwarte Madonna van Czestochowa. Bij de kruisiging scharen zich verschillende uit het gebied van Polen afkomstige heiligen onder het kruis zoals de heilige Johannes Paulus II, de heilige koningin Jadwiga, de heilige Maximiliaan Kolbe en de heilige Edith Stein. De kruisweg besluit met vier staties die de verrijzenis en de Hemelvaart uitbeelden. Veel pelgrims toonden zich diep onder de indruk. “Deze kruisweg komt echt ons binnen,” zei een echtpaar uit Roosendaal.
Om 15.45 uur verzamelde de groep zich in de basiliek van Czestochowa, waar bisschop Liesen de hoofdcelebrant was in de eucharistieviering. Voor het altaar was de icoon van Czestochowa geplaatst die bij elke eucharistieviering op de bedevaart aanwezig is. Ook brandde de bedevaartkaars die in het heiligdom achtergelaten werd. Op het einde van de viering zegende bisschop Liesen deze icoon en alle vroomheidsvoorwerpen, zoals bidprenten en rozenkransen, die de bedevaartgangers bij zich hadden. Aan iedereen werd na de viering een gebedskaartje met een afbeelding van de Zwarte Madonna uitgereikt. Voor velen betekende het gezamenlijk zingen van het Poolse lied van de Zwarte Madonna na de zegen een emotioneel hoogtepunt van de dag.
In zijn homilie stond bisschop Liesen stil bij de geloofshouding van Maria. Zij leefde met de belofte van God. In die zin legde zij haar leven in Gods hand. Zij mag ons tot voorbeeld zijn. Als wij een belofte aan God doen, moet God op ons wachten, totdat wij de belofte inlossen. Het valt ons moeilijker te leven met Gods beloften en ons leven in zijn hand te leggen. God belooft ons het eeuwig leven, een geweldige belofte. Maria heeft met deze belofte geleefd, zonder van dag tot dag te weten wat er zou gebeuren. Als pelgrims krijgen we dezelfde belofte, het eeuwige leven. In deze plaats, Czestochowa, voelen we ons dicht bij Maria en bij God. Daarom laat het bisdom deze kaars achter, sprak de bisschop, opdat hier blijvend gebeden wordt voor ons. De icoon van de Zwarte Madonna, die we meenamen op reis en die werd geschilderd door iconenschool Byzantium, zal ons blijven vergezellen om te laten zien dat de belofte van God ook voor ons geldt als we thuiskomen.
De orde van de paulijnen, die nog steeds in het klooster leven, is relatief klein. Ze telt ongeveer 500 leden, verspreid over verschillende landen van de wereld, tot in Afrika (Kameroen) en Australië, toe. Op het seminarie zijn veertig kandidaten in opleiding.
(Foto: R. Mangold)
