Op vrijdag 21 juni bracht bisschop Liesen een werkbezoek aan De Dagboog in Terneuzen. De Dagboog is een werk- en activeringslocatie van Tragel Zorg. De stichting heeft meer dan 60 woon- en werklocaties in Zeeuws-Vlaanderen voor mensen met een verstandelijke beperking.
Cadeau voor de bisschop
Aan het begin van het bezoek ontving de bisschop een cadeau dat de cliënten voor hem hadden, een door henzelf gemaakte kaars. Tom van Gijsel uit Terneuzen overhandigde de kaars aan de bisschop.
(Foto’s: J. Wouters)
Arbeid
Miranda Dekkers, directeur Algemene Zorg, lichtte toe hoe Tragel Zorg inzet op deelname aan de maatschappij. Een klein deel van de cliënten is in staat deel te nemen aan het reguliere arbeidsproces bij bedrijven. Voor een deel dat dit niet kan, wordt andersom gedacht en worden bedrijven gevraagd wat cliënten vanuit bijvoorbeeld De Dagboog kunnen betekenen.
Zo worden er relatiegeschenken gemaakt. De cliënten zetten zich onder meer in als kaarsenmakers. “Ook vanuit de parochie verwijzen we daarvoor door naar De Dagboog,” vertelt Niek van Waterschoot, pastoraal werker van de Elisabethparochie. “Mensen die een doopkaars of een huwelijkskaars willen, kunnen die hier op maat laten maken. Iedereen is altijd heel tevreden. Wat je ook wil, het kan allemaal geregeld worden.”
Voorbereiding: bezoek aan de Emmauskerk
Voorafgaand aan het bezoek van de bisschop bezochten de cliënten de Emmauskerk. De pastoraal werker leidde ze zelf rond: “We zijn met de groep de kerk doorgelopen. Dat was erg leuk. We hebben dingen laten zien en laten voelen, zoals de wijwaterkwast, en samen een kaarsje aangestoken en ook even achter de lezenaar achter de microfoon gestaan.”
Kaarsen en textiel
Na een kop koffie en de plechtige overhandiging van de kaars bezocht bisschop Liesen de twee ateliers voor kaarsen en textiel. In korte gesprekjes vertelden cliënten over hun werk, over het dompelen van kaarsen en hoe je ze met een föhn en zand kunt bewerken.
Nieuwbouw
Daarna vertrok de groep naar de nieuwbouwlocatie even verderop. Daar komen appartementen voor 30 cliënten met eigen woonruimte en een gezamenlijke ontmoetingsruimte. Vooruitlopend op de verhuizing van de bewoners investeert Tragel Zorg volop in de relatie met de wijk. Het afsluitende gesprek vond mede daarom plaats in het nabijgelegen wijkcentrum De Kameleon.
“De nieuwbouw waar 30 cliënten min of meer zelfstandig kunnen wonen, is iets nieuws. Voor cliënten is het een hele stap. Van ouders horen we dat ze het zeer op prijs stellen. Als ze nu hun kind bezoeken, gaan ze altijd naar een groep. Straks kunnen ze ook echt hun kind bezoeken,” vertelde de directeur.
Cliëntenplatform
In het wijkcentrum aangekomen doet een aantal cliënten snel een schort om. Vanuit hun nieuwe rol als ober gaan ze rond met hapjes en drankjes. Daarna volgt een kringgesprek waarin ze iets vertellen over het cliëntenplatform. Er is ook een vraag voor de bisschop van Richard, namelijk wat doet een bisschop meestal.
Bisschop Liesen: “Een bisschop werkt in de kerk en er zijn drie dingen waar hij vooral voor probeert te zorgen. Eén daarvan heeft te maken met de vieringen in de kerkgebouwen, één met leren, met de mensen vertellen over Jezus en het evangelie, en eentje heeft te maken met het helpen van andere mensen, met naastenliefde. Dat zijn drie dingen waar we in de kerk voor zorgen.”
‘Wat kan ik voor jullie doen?’
“Maar ik heb ook een vraag voor jullie,” vervolgt de bisschop. “Wat zou ik als bisschop voor jullie kunnen doen?” Het antwoord volgt meteen: “Bidden,” zegt iemand. Een ander sluit zich daar direct bij aan. Pen en papier worden aangedragen en de bisschop noteert de namen en de intenties: voor mijn overleden vader, voor mijn familie, voor iemand die met de brommer op weg was, 33 was en een ongeluk kreeg en is overleden, en voor Máxima en Willem-Alexander, die vandaag een bezoek brengen aan Zeeland.
Stichting Geever
Anneloes Steglich is geestelijk verzorger binnen Tragel Zorg. Ongeveer 12 à 13 jaar geleden zagen verschillende zorgaanbieders dat cliënten niet meer enkel op het terrein woonden van de instellingen, maar toenemend overal verspreid. In 2001 werd daarop de stichting Geever opgericht. Zorgaanbieders, levensbeschouwelijke organisaties en familieverenigingen voor mensen met een verstandelijke beperking bundelen daarin hun krachten. “Voor Tragel Zorg probeer ik de kerken in Zeeuws-Vlaanderen actief te betrekken bij de mensen die bij Tragel horen. Er zijn vieringen van parochies en protestantse gemeenten, we gaan ieder jaar met een priester op bedevaart naar Oostakker. Heel veel mensen komen de kerk vooral tegen als er iemand dood gaat. Dat is voor veel mensen wel eens moeilijk en dan praten we daarover,” vertelt ze. “Ook begeleiders die vragen hebben rond zingeving kunnen we ondersteunen.”
Contact leggen
“In de Katholieke Kerk is veel te zien, dat maakt het voor cliënten aantrekkelijk, maar mensen in parochies kijken er vaak van op, omdat mensen anders zijn. Niet alle mensen kunnen helder praten, dat schrikt soms af. Je moet daar doorheen durven gaan, goed luisteren en kijken, en begrijpen dat je met al je zintuigen contact moet leggen. Als je het niet precies kunt verstaan kun je het vaak wel aanvoelen of zien. Mensen horen erbij, ze horen bij de Kerk en bij de samenleving. De kerk is een lichaam, en bij dat lichaam hoort iedereen, ook mensen met een beperking,” aldus de geestelijk verzorger.
Compendium van de sociale leer van de Kerk
Bisschop Liesen, tot slot, bedankt voor de gastvrijheid. “Ik heb iets gekregen van jullie, een kaars, maar ik heb ook gezien hoe jullie als groep optrekken en hoe mensen met jullie optrekken. Dat is mooi om te zien en mee te maken. Ik heb ook voor jullie iets meegenomen, een boek. Ik heb verteld wat een bisschop probeert te doen: vertellen over Jezus en het evangelie. In dit boek zijn dingen bij elkaar gezet die mensen helpen goed voor elkaar te zorgen. Het is een boek voor rechtvaardigheid en vrede. Wat we daarover doorgeven aan elkaar staat hier bij elkaar.” Met deze woorden overhandigde de bisschop een exemplaar van het ‘Compendium van de sociale leer van de Kerk’ aan directeur Miranda Dekkers.
‘We horen bij God’
Bisschop Liesen: “Het is geen boek om in één keer te lezen, maar een boek dat inspiratie kan geven. De basis onder dit boek is een hele eenvoudige. We geloven dat God alle mensen geschapen heeft. Dat staat op de eerst bladzijde van de Bijbel. Omdat God alle mensen geschapen heeft, zijn alle mensen gelijk, gelijkwaardig. Dat is de basis onder rechtvaardigheid en vrede. We leven in een tijd waarin het belangrijk lijkt om een grote auto te hebben of veel te verdienen. Maar wij vinden dat het belangrijkste is dat we bij God horen en dat we gelijk zijn.”